گزارش كارآموزی واحد تولیدی پرورش و تكثیر گلهای فصلی (گلهای فضلی آزاد) (رشته كشاورزی)

گزارش كارآموزی واحد تولیدی پرورش و تكثیر گلهای فصلی (گلهای فضلی آزاد) (رشته كشاورزی)

تشكر و قدر دانی:

سپاس بی كران و بی همتا خداوند یكتا را، كه را ه ادامة تحصیل را برای من هموار گردانید و توفیق اتمام مقطعی از تحصیلات دانشگاهی را به اینجانب ارزانی نمود.

سپاس و تشكر بی پایان من نثار پدر و مادر عزیز و بزرگوارم كه در این راه زحمات و تلاهای فراوانی را متحمل شدند. اینك كه به لطف خداوند و پشتیبانی پدر و مادر عزیزم این دوره تحصیلی را به پایان رساندم بر خود وظیفه می دانم به پیشگاه تمامی استادان كه در طول مراحل تحصیل از راهنمایی و زحمات بی دریغشان سود بردم عرض ادب نموده و كمال قدر دانی را داشته باشم. همچنین جا دارد از زحمات استادان ارجمند خود كه در طول دوران تحصیل زحمات فراوانی را متحمل گشته اند و مشوق من در قبولی در مقطع كارشناسی ارشد نیز بوده اند تشكر كنم.

با تشكر و قدر دانی از تمام كسانی كه ما را در این دوران كارآموزی همراهی كرده‌اند.

چكیده :

به منظور تعیین نیاز غذایی و آبی و دمائی گیاهان فصلی در هر یك از مراحل رشد شامل كاشت بذر تا رسیدن به مرحله گلهدهی كه عموماً هدف اصلی در كاشت این نوع گیاهان فضای سبزی باشد و با توجه به اینكه عامل تعیین كننده در بازار صنعت گل، زیبائی و طول عمر گل ها با حفظ طراوت و شادابی است توصیه های تغذیه ای با درك نیازهای غذایی و آبی و مكانی در هر یك از تیره های انتخابی به عمل آمده، تا با توجه به شرایط فیزیكی و شیمیائی خاك هر منطقه به ایده آل خود در جهت پرورش و تكثیر این نوع گیاهان نزدیك شویم.

همچنین توصیه هایی در زمینه چینش هر یك از این گونه های گیاهی در كنار هم و یا در كنار گیاهان دیگر برای ایجاد فضایی سبزی نشاط آور شده است. همچنین در هر یك از تیره های منتخب از گیاهان فصلی طوری به جزئیات مربوط به كشت و كار و نگهداری پرداخته شده كه مخاطب با داشتن حداقل مشكلات از لحاظ ناهنجاریهای رشدی و آفات و بیماریها با اصول پیشرفته علمی كار آشنا شود.

مقدمه:

از آن زمان كه بشر متعقل، به بلاغت فكری و شعور باطنی رسید برای حفظ بقای خود كوشش نمود و به موازات تلاش برای تهیه غذا و پوشاك و مسكن به حفظ سلامت خویش می اندیشید بنابراین برای تأمین سلامتی و رفع ناراحتی های درونی و برونی جسم خویش درصدد بر آمد كه از موهبات الهی مدد بسته و موجبات سلامتی تن را فراهم سازد . مردم ایران نیز از دیر باز به گلكاری علاقه داشتند و از مهمترین كلكاریها در ایران می توان به گلكاری های باغات قصور سلطنتی مظفرالدین شاه اشاره كرد كه مظفرالدین شاه پس از مشاهده گلكاریهای زیبا در سفر به اروپا تصمیم به اجراء آن در قصور سلطنتی خود نمود و این كار توسط دو برادر از اهالی چكسلواكی و استخدام آنها برای زیبا سازی فضای اطراف قصر انجام پذیرفت در دوران دیگری مرحوم وسلاف پرتیوا در باغ خود مردم را كم كم آشنا به بعضی گلهای زیبا و جدید نمود. و اینك اگر بخواهیم حركت تكاملی را در زمینة بهره گیری كامل و بهینه از منابع طبیعی و مالی داشته باشیم باید دانش و عمل در كنار هم باشد. مسلماً برای یك كارآموز رشته كشاورزی بهترین طریقه یادگیری و پرورش گل و احیای فضای سبز نشاط آور به طوریكه هم تكنیك را بیاموزد و هم با مسائل ظریف حین كار آشنا شود اینست كه تحت نظر كارشناسان مجرب این امور عملاً آموزش ببیند.

فصل اول

مشخصات تاریخچه تأسیس و توسعه شركت با واحد تولیدی:

خصوصیات پاركت سیمرغ (مركز آموزشی گل و گیاه)

مركز آموزش گل و گیاه واقع در پارك سیمرغ است این پارك واقع در خیابان 30 متری نیروی هوایی است با مساحت حدود m8960 كه در سال 1363 تأسیس شده این مركز حاوی كلاس آموزش- آزمایشگاه و كتابخانه و بخش اداری است. و نمایشگاهی از گل و گیاه نیز در این مركز دایر است.

كتابخانه این مركز حاوی كتابهای مختلف در زمینه های كشاورزی، علوم دامی، علف های هرز، سموم و آفات و عكس ها و بروشوها كه تماماً مربوط به منطقه 13 است. در آ‌زمایشگاه انواع سموم از جمله بنومیل زینب و كنفیدور و غیره وجود دارد و علفهای هرز خشك شده و تخم گیاهان مثل: آهار، ایری، ناز و حشرات از راستة پروانه ها و سوسك ها و انواع پیوندها مثل اسكنه و تراشه ای و انواع خاكها مثل خاك برگ و خزه ها نام گیاهان موجود در محوطه پارك شامل درختانی مانند چنار- تبریزی- سرو معمولی ، افرا، كاج موگو ، سروبادبزنی و گیاهان دیگر مانند ختمی و یاس و خرزهره و ترون و نهایتاً گیاهان فصلی كه چهره زیبا و نشاط آوری به پارك بخشیده اند خصوصیات گلخانه بوستان وحدت: دراین گلخانه كه به مساحت 600 متر مربع كه بیش از 60 نوع گیاه آپارتمانی و چند نوع گیاه فصلی وجود دارد.

فصل دوم

بررسی شرح وظایف و فعالیتهای صورت گرفته و تكنیكهای به كار رفته

دوران كارآموزی 160 ساعته ما با آشنایی مركز آموزش گل و گیاه شروع شد و با

بروشوهایی كه مربوط به مشكلات گیاهان پوششی و مشخصات گیاهان فضای آزاد. قلمه زدن و تعویض گلدانها از جمله كارهای روزانه ما در نمایشگاه گل بوده در برخی از گیاهان این مركز كمبود آهن مشهود بود و این به علت قلیایی شدن خاك بود در نتیجه با توصیه كارشناسان مقداری اسید ضعیف به خاك اضافه كردیم تا خاك خنثی شده و گیاهان آهن اضافه را جذب كنند در این دوران ما با انواع پیوندها و اجرای آن را به صورت عملی را آموختیم. غبار پاشی گیاهان، هرس سطحی شاخ و برگ گیاهان، شركت در كلاسهای آ‌موزشی از جمله كارهای روزانه، ما محسوب می شد با پدید آوردن انواع بسترهای آزمایشی برای گیاهان بهترین نوع قلمه زنی (برگ، ساقه، ریشه) را عملاً تشخیص می دادیم. سمپاشی نیز هر دو هفته یك بار و با استفاده از سم مالاتیون 2 در هزار بر روی گیاهان آپارتمانی صورت می گرفت. اما بعدها استفاده از سم كنفیدور نیتجه بهتری را نشان داد. امادر مورد گیاهان فضای آزاد نتیجه گرفتیم كه سموم تدخیلی بهتر است شبها مصرف شود و از عدم گیاهسوزی آنها اطمینان حاصل شود مثل اركیده و سرخس و بنفشه ها كه نباید با این سموم تماس داشته باشند.

پروژه عملی گردآوری نمونه های بیماریهای آفات گیاهی فضای سبز منطقه 13 آخرین كاری بود كه در دوران كار آموزی انجام دادم و این نمونه ها در هر باریوم آزمایشگاه این مركز نگهداری شد.

فصل سوم

پرورش و تكثیر گلهای فصلی (گلهای فضای آزاد)

گلهای فصلی پیازی

·اصطلاح عمومی پیاز در باغبانی به بخش های حجیم، زیر زمینی و قابل تكثیر گیاهان دائمی گفته می شود و بین گیاهانی كه به پیازی ها مشهورند فقط تعدادی دارای پیاز حقیقی بوده و ممكن است كورم، ریزوم، یا ریشه غده ای و … باشند.

قبل از خرید، پیازی را كه از گیاه جدا شده است را به دقت بررسی كنید یك پیاز سالم دارای وزنی مناسب با حجم آن سخت و محكم، بدون چروك و فاقد نقاط نرم است، یك پیاز با كیفیت پایین هرگز تولید گیاه سالم نمی كند.

چند نكته برای انتخاب پیازها:

اندازه: اندازة پیازها از نكات مهمی است كه باید در نظر گرفته مثلاً در مورد نسترن (آماریلیس) تنها پیازی باقطر بالای 25 سانتیمتر در همان سال گل می دهند، به طوری كه پیاز می باید درشت باشد. البته در مورد برخی گیاهان مثل سنبل پیازچه هایی برای كشت به كار می روند كه اندازه كوچك دارند، اگر می خواهید پیازها را در فضای باز استفاده كنید، پیازهایی به اندازه متوسط انتخاب نمائید البته می توانید انواع كوچكتر ارزانتر را انتخاب كنید و آنها را بكارید اما یك مرحله و دیرتر از حد معمول گل می دهند.

پیازهای با لكه و پوسیدگی و یا پژمردگی، را خریداری نكنید. (1)

پیازهای توپر را در فصل پاییز زمانی كه شاخه ها و برگها زرد و خشك شده اند و از خاك بیرن آورده می شوند تا در فصل بهار مجدداً كشت شوند. خارج نكردن پیاز از خاك و نگهداری ممتد آن در خاك موجب به گل نرفتن گیاه می شود مثل گل نرگس. اگر هدف تكثیر پیاز باشد باید از به گل رفتن گیاه تكثیر شونده (مادر) با تكنیك قطع سا قة گل دهنده كه از اتلاف انرژی آن این كار جلوگیری می كند و نهایتاً به پیازی بزرگتر با توانایی بیشتر منجر خواهد شد استفاده كرد. (مؤلف)

زمان كاشت:

·زمان كاشت پیاز تا حد زیادی به زمان گلدهی بستگی دارد. گلهای زمستانه مثل زعفران زینتی و گل های بهاره مثل آلاله و شقایق یغمانی را در پاییز و گلهای تابستانه را در بهار و همچنین گلهای پاییزه را در تابستان كشت می كنند.(2)

نام فارسی: نرگس

نام علمی : Narcissus

نام تیره: Amaryllidaceae

·گیاه پیاز دار و دائمی است. پیاز نرگس نسبتاً درشت و از نوع فلسی است در قسمت پایین پیاز ریشه ها قرار دارند. این ریشه ها منشعب و فشرده نیستند برگهای این گیاه دراز، كشیده و باریك هستند از وسط برگها معمولاً یك ساقه گل دهنده خارج می گردد. كه به گلهای زیبا و معطر نرگس منتهی می شود گلهای نرگس دارای گلبرگهایی به رنگ سفید،‌ كرم و زرد بوده و در وسط آن پیاله ای به نام تاج گل به اشكال و رنگهای مختلف دیده می شود ارتفاع 30 تا 40 سانتیمتر می باشد.

·پیاز نرگس وقتی به اندازه كافی بزرگ شده از جهت عمودی به چند پیاز درشت تقسیم می گردد این گیاه به محل آفتاب رو نیاز دارد. گلهای نرگس از اواخر دی ماه تا اوایل اردیبهشت باز می شوند در جهان انواع مختلف نرگس وجود دارد كه در هر نوع واریته های مختلف تا كنون پرورش یافته و تكثیر شده اند انواعی كه در ایران پرورش داده می شوند متفاوت و احتمالاً از گونه پوتیكوس است.

·نرگس انواع مختلف دارد كه چند نمونه معرف آن را نام می بریم

نرگس شهلا: باگلی به رنگ سفید و عطری تند كه گلهای ریزتری دارد.

نرگس شیپوری: با گلهایی به رنگ سفید و یا زرد كه به واسطه گلهای درشت آن بیشتر مورد توجه گلكاری واقع شده است.

نرگس فتان: با گلهایی به رنگ سفید كه پر پر آن بسیار زیباست (5،4،1)

زمان كاشت و نحوه ازدیاد:

·برای كشت نرگس در گلدان؛ پیاز را در اول پاییز در گلدان كه با خاك سبك پر شده است می كارند ته گلدان مقداری شن می ریزند. پیازها را طوری می كارند كه سر آنها از خاك بیرون باشد بعضی از نرگسها در آپارتمان گل می دهند ولی برخی دیگر را برای ریشه دار شدن مانند سنبل و لاله كه 6 هفته در محل تاریك خنك (8 درجه) باید نگهداری و سپس به محل گرم انتقال داده شود.

·پیاز نرگس را در شهریور ماه در هوای آزاد، در خاك سبك و پر قوت و دارای مواد حافظ رطوبت، مانند پیت می كارند.

·ازدیاد: پیاز نرگسی كه بزرگ شد از جهت عمودی به چند پیاز تقسیم می گردد كه میتوان جدا كرده و آنها را كاشت (1،2،5)

بستركاشت:

·پیازها را باید در خاك سبك ماسه ای و در عین حال خنك كاشت چنانچه پیاز مادر گلدان كاشته شود برای اینكه زه كشی به خوبی انجام گیرد ته گلدان را مقداری شن می ریزند در ضمن نوك پیاز باید از خاك بیرون باشد.

كود یك گرم در لیتر دو هفته یك بار، پس از گلدهی تا خشك شدن برگها

·در صورتیكه پیازها در باغچه كاشته شوند. فاصله كاشت آ‌نها 15 تا 20 سانتی متر و عمق كاشت 10 سانتی متر می باشد.

·دما: گیاه نرگس به سرما مقا وم بوده و به حرارت كمی احتیاج دارد برای همیشه ریشه دار شدن پیاز نرگس، گلدانها را به مدت 6 هفته در محل تاریك و خنك كه در حرارتی كه از 9 درجه سانتی گراد تجاوز نكند نگهداری می كنند سپس به محل گرمتری انتقال می دهند حرارت مناسب برای نرگس 15 درجه سانتی گراد است و چنانچه درجه حرارت بیش از این باشد اندامهای رویشی رشد زیادی كرده ساقه و برگها طویل می شوند و به اطراف آویزان می گردند بعلاوه از زمان گلدهی و دوام گل نیز كاسته می شود و گل این گیاه حساسیت كمتری نسبت به سرما دارد. (1،2،5)

نیاز آبی:

·گیاه به مقدار متوسطی آب احتیاج دارد به این معنی كه خاك باید همیشه دارای رطوبت باشد اما در هر بار آ‌بیاری نباید به گیاه آب زیادی داده شود. (1)

كاربرد:

·گل نرگس مناسب كشت در باغهای صخره ای است و می توان گلهای نرگس را به صورت توده گل در وسط كاشته و از گلهای پا كوتاه مانند بنفشه و مینا چمنی در اطراف آن استفاده كرد.

گل نرگس برای كاشت در حاشیه و زیر درختان سبز مناسب است. (2)

نام فارسی : كوكب كوهی

نام علمی : :L Rudbeckial

نام تیره : Asteracees (Composees)

• كوكب كوهی بومی امریكای شمالی بوده و این گیاه دارای گلهای فراوان و عمر طولانی است و از این لحاظ این گیاه ‍جزء گیاهان دائمی محسوب می شود. اما در فضای سبز به عنوان گیاه یكساله كاشته می شود. از گونه هائی كه بعنوان نبات دائمی استفاده می شود R.Speciosa Wender گونه می باشد گل این گیاه شبیه به گل آفتابگردان اما كوچكتر است گل آن زرد رنگ است، كه در وسط به رنگ قهوه ای یا سیاه دیده می شود. وسط گل به شكل تكمه برجسته سیاه رنگی است كه مبدل به بذر می شود. گلها از اواسط تابستان تا آخر پاییز شكوفا می شوند برگهای كوكب كوهی بیضی، كركدار بزرگ و به رنگ سبز چمنی است.

·ارتفاع این گیاه 60 سانتیمتر است.

زمان گلدهی از خرداد ماه تا مهر ماه می باشد (1،2)

زمان كاشت و نحوه ازدیاد: