گزارش کاراموزی تزئینات داخلی ساختمان

گزارش کاراموزی تزئینات داخلی ساختمان

گزارش کاراموزی تزئینات داخلی ساختمان در 27 صفحه ورد قابل ویرایش

– مقدمه

– تزئینات داخلی ساختمان

– نحوه پارتیشن

– پاراوان

دكوراسیون داخلی ساختمان مهمترین عنصر جلوه دهنده تزئینات داخلی است و نمایسازی داخی و خارجی ساختمان بیانگر هنرنمائی هنرمندان ساختمان می باشد در این مورد انتخاب رنگ و هم آهنگی رنگ امیزی مبلمان و دكوراسیون داخل هر ساختمان در اولویت قرار دارد ابتدا طراحی آن بوسیله طراح با ذوق انجام می پذیرد.

در اینجا حتماً لازم نیست كه طراح تحصیلات عالی داشته باشد، بلكه استادكاران با تجربه و خوش ذوق و خوش تشخیص نیز قادر به انجام طرح مبلمان داخی و نماسازی خارجی ساختمان خواهند بود.

طراح حاذق اول هماهنگی رنگ و دوم امكان تهیه مصالح مورد نیاز مبلمان سوم نسبت و اندازه را مشخص می سازد و سپس اندازه های داخلی ساختمان را بصوت پلان بر روی كاغذ با اشل رسم نموده با توجه به امكانات موجود زمان و محل و آب و هوا طرحی برای تهیه مبلمان داخل آماده نموده و رنگ دیوارها و گچ بریها، پرده ها، موكت و فرشهای كف، تزئینات داخلی مانند ساعت و آباژور و حتی لوستر و قاب آینه و پاریشن را هم اهنگ و متناسب با طرح خود در نظر می گیرد. و اما طراح موظف است در اجرا طرح خود نظرت كامل داشته تا عملیات اجرائی آن نیز مطابق با سلیقه خود باتمام برسد و چنانجه در طرح تجدید نظری لازم باشد اعمال نماید. به طور كلی می‌توان یكسری از این وسایل منزل را با یك مصالح خاص در نظر گرفت كه از نظر زیبایی و هماهنگی منظر خوشی داشته باشد. ما در اینجا سعی داریم قسمتی از لوازم دكوراسیون منزل را با طراحی مناسب مورد توجه قرار دهیم مانند ساعت، قاب آینه و پاراوان .
نحوه ساخت پارتیشن

برای جدا كردن اطاقا و هال از یكدیگر معمولاً از پارتیشن های گوناگون استفاده می كنند. راحی پارتیشن ها معمولاً با موقعیت ساختمان سنجش داده می شود و احتمالاً تغییراتی در شكل و اندازه طرح خود با طرح جامع برای ساخت پارتیشن مهیا می گردد. پارتیشنها بیشتر از مصالح مخلوط از فلزات آبكاری شده و چوبهای گردو و افرا و ملچ و غیره با رنگ مات یا براق تهیه می شود. در قسمتهای دو طرفه پارتیشن می‌توان بنا به تشیص طراح كابینهائی ساخته كه دربها و جعبه های كشویی آن از دو طرف استفاده شود و نیز در پارتیشن جای قرار گرفتن تلویزیون و گلدانهای طبیعی و محل چیدن ظروف تزئینی و كتاب جاسازی شود.

رنگ آمیزی پارتیشن در سنجش رنگ چوب به تفضیل نوشته شده است.

پاراوان

در پاره ای از مواقع به دلایل مختلفی نظیر كمبود ضا نمی توان از پارتیشن جهت جدا كردن فضاها استفاده كرد و یا نیاز به جداسازی تا این حد منفی نیست. مثلاُ برای تقسیم بندی فضای بزرگ پذیرایی یا یك سالن به جهت كاربردی و هم زیبایی می توان از پاراوان استفاده كرد كه هم فضا به دو بخش تقسیم می شود و در ضمن در عین حال دو فضی بدست آمده كاملاً با هم در ارتباط هستند و …

پاراوان نیز معمولاً با موقعیت فضا و مكان موجود طراحی می شود و نیز در ابعاد و اشكال مختلف با مصالح مختلفی از قبیل فلز چوب و حتی پارچه و تلفیق اینها ساخته می شود.

پاراوان می تواند به گونه ای طراحی شود كه از دو طرف داشته باشد.

پاراوان بر خلاف پارتیشن كاملاً مستقل عمل می كند و عضوی از ساختمان محسوب نمی شود و در بخش تزئینات قرار می گیرد و به دلیل عملكردی تزئینی بسیار سبك و قابل حمل و نقل است و می توان آن را هر لحظه جایی قرار داد.

پاراوان می تواند از سه تخته و یا چهار تخته تشكیل شود كه بسته به نوع مصالح بكار رفته از اتصالات مخصوص خود برای زاویه قرار دادن آن استفاده می شود.

مصالحی كه می توان برای پاراوان استفاده كرد بسیار متنوع است. به طور مثال می توان از چوب برای سازة ان استفاده كرد و برای زیبایی از تكنیك معرق بهره برد. در مورد معرق در بخش بعدی نوشته شده است.

قبل از اینكه وارد مراحل كار از چوب تا دكوراسیون شویم لازم است مقدمه ای راجه به معرق و نحوه كار و اجرای آن نكاتی گفته شود.

مقدمه ی تاریخی

معرق در معنای كلام «اصولاً هر چیز رگه دار را گویند» ولی مفهوم آن در این نوع بخصوص هنر، ایجاد نقشها و طرحهای زیبایی است كه از دوربری و تلفیق چوبهای رنگی روی زمینه ای از چوب یا پلی استر سیاه شكل می گیرد.

پیدایش تاریخی این هنر به درستی مشخص نیست ولی از تطیق ان با هنر كاشی كاری بدون شك رابطه این دو هنر را در می یابیم. برای آشنایی با ریشة این هنر صحیت از تاریخ تكوین كاشی معرق به میان می آید و به عنوان مقدمه از گنبد سرخ مراغه كه در زمان ایلخانان ساخته شده می توان یاد كرد. این گنبد نوع بسیار سادة كاشی كاری بدین سبك است.

كاشی كاری معرق در دوران مغولان نیز به همین منوال بود و تداوم آن در عصر صفوی به اوج شكوفایی خود رسید آثاری ارزنده در هنر كاشی كاری پدید آمد. این شكوفایی در زمان افاغنه و زندیه رو ه افول نهاد. در دوران قاجاریه نیز كاشی كاری معرق تقلیدی ناقص از آثار گذشتگان بود. تا این دوران نقشهای كه در كاشی كاری معرق به كار برده می شد نقشهای اسلیمی بود. اما با سفر عده ای از نرمندان به اروپا و گزایش به هنر و فرهنگ، اروپایی، تغییرات و دگرگونی های بسیاری در نقشهای كاشی كاری به عمل آمد و از آن پس طرح انسان و دیگر اشكال مانند اسلحه حنگی در هنر كاشی كاری دوران قاجاریه نمایان شد.

از آن دوران تا به امروز این هنر، چونان گذشته، رونق نداشته است و تنها عدة قلیلی از هنرمندان در زنده نگهداشتن این هنر كوشا بوده اند.

وجه تشابه كاشی كاری معرق با معرق كاری روی چوب در شیوة عمل است كه در هر دو مورد نقشها از تركیب قطعات رنگی جنس مورد نظر شكل می گیرد.

یكی از نمونه های قدیمی موجود آمیزة این دو هنر، در قدیمی و بزرگی است كه متعلق به عصر قاجاریه است. و در ضلع شمال غربی محوطة وزارت اموزش و پرورش فعلی قرار دارد. ارتفاع این در حدود چهار و نیم متر و عرض ان سه متر است و سر دری نیم دایره در بالای آن قرار گرفته است. هر طرف ین در به سه قسمت مربع شكل تقسیم شده است:

مربع بالایی آن شیشه و دو مربع پایینی چوب برجسته و مسطحی است كه نقشهای اسلیمی معرق كاری شده در این قسمت جای گرفته است.

سابقة معرق كاری و آموزش آن در ادارة كل هنرهای سنتی به سال 1309 ه.ش بر می‌گردد. در آن سال به پایمردی استاد حسین طاهرزاده بهزاد گروهی از هنرمندان نام آور هنرهای سنتی از سراسر كشور در تهران گرد هم آمده و مدرسة صنایع مستظرفه را بنیاد گذاشتند. این مؤسسه از دیر باز تا به امروز با عنوانهای گوناگونی مانند: مدرسة صنایع قدیمه و هنرستان هنرهای ملی، ادارة هنرهای ملی و مدتی نیز به عنوان یكی از واحدهای ادارة كل افرینش هنری و ادبی در وزارت فرهنگ و هنر سابق در تعالی و تكامل هنرهای سنتی سهم بسزایی داشته است. این ادارة كل در 1346 به ادارة كارگاههای هنری تغییر نام داد و سرانجام در سال 1357 به عنوان یكی از واحدهای دفتر پژوهش و آفرینش به حیات خود ادامه داده است. پس از پیروزی انقلاب، ادارة مذكور به ادارة كارگاههای هنری تغییر نام داد و فعالیتهای خود را در ادارة كل هنرهای سنتی دنبال كرد. تا این زمان هنرجویان آن را منحصراً افراد علاقه مندی تشكیل می دادند كه در طی فراگیری به استخدام رسمی در می آمدند.

از سال 1360 به استناد موافقتنامة معاونت فرهنگی وقت، واحد آموزش مستقلی برای تعلیم هنرهای سنتی آغاز به كار كرد و آموزش این ادارة كل، برای عموم مشتاقان به فراگیری هنرهای سنتی، سرآغاز نوینی بر تداوم این هنرها شد و در كنار آن كارگاه منبت و معرق به سرپرستی استاد سید كمال میر طیبی همچنان به فعالیت های هنری خود ادامه می دهد.
معرق با زمینة رنگ

د بعضی از مواقع به علت عدم دسترسی به فوفل و گاه بنابر ذوق و سلیقه معرق را به وسیلة تركیب دو مادة خمیر سیاه و پلی استر رنگ می كنند.مراحل مختلف معرق با زمینة سیاه به قرار زیر است:

1.مراحل كار به ترتیب تا ردیف 8 مبحث گذشته می باشد.

2.پس از پرس شدن نقشا روی زمینه، به علت حذف شدن چوب فوفل، بین نقشها تا زمینه ای كه به آنها متصل شده 3 یا 4 میلیمتر ارتفاع سطح به وجود می آید.

3.محیط شئ را به وسیلة نوار چسب كاغذی به طریقی كه 2 یا 3 میلیمتر آن از سطح شئ بالاتر قرار بگیرد، محصور می كنند.

4.خمیر سیاه را با پلی استر كاملاً مخلوط كرده و سپس در ظرف گودی می ریزد.

5.تمام سطح معرق شده را به وسیلة خمیر سیاه به اندازه ای می پوشانند كه خمیر یك میلیمتر از نقشهای برجسته بالاتر قرار بگیرد.

6.پس از 24 ساعت كه خمیر خشك شد به وسیلة سمبادة شمارة 40 سطح كار را پرداخت می كنند و این عمل تا مرحله ای كه همة نقشهای معرق شده كاملاً در میان زمینة سیاه نمایان شود، ادامه می یابد.

7.در خاتمه مجدداً یك قشر پلی استر می پاشند و پس از خشك شدن آن مطابق اصولی كه در ردیف 12 و 13 مبحث قبل توضیح داده شده سطح شئ مورد نظر را جلای بیشتری می دهند.
معرق خاتم

در این نوع معرق برشهای رنگی خاتم جایگزین چوبهای رنگی ساده می شوند و محیط و فاصلة نقشها به وسیلة ط باریكی كه زه نامیده می شود از زمینه و دیگر قسمت های نقشه تفكیك می شود.

شیوة عمل به ترتیب زیر است:

1.برشهای آماده شدة خاتم را به اندازة پهنای نقش مورد نظر درز می كنند.

2.چوب یا عاجی را كه به عنوان زه باییستی مورد استفاده قرار بگیرد بر ریل مدل به طور موقت می چسبانند و به فاصله یك میلیمتر از لبة نقشه به طرف داخل دوربری ی كنند و بدین ترتیب نوار باریكی با تركیب نقشة مورد نظر به دست می‌آید كه آن را بر جای اصی بر روی تابلو نصب می كنند. عین این عمل را در مورد خطوطی كه حد فاصل قطعه های مختلف نقشه وجود دارد انجام می دهند.

3.پس از زه بی باقی ماندة نقشه را از ری چوب یا عاج جدا كرده و سپس آن را بر روی برشهای رنگی خاتم قرار می دهند و دوربری می كنند.

نكتة قابل توجه در مورد دوربری اتم این است كه برشهای خاتم، به علت ظرافت، اگر تحت فشار مستقیم ارة مویی قرار بگیرند متلاشی می شوند و برای چلوگیری از این مسئله در موقع برش، یك قطعه چوب به اندازة نقشه و خاتم در زیر آن قرار می دهند و بدین ترتیب خاتمها بین دو قطعه سه لایی نقشه و چوب زیرین، كمتر تحت فشار قرار گرفته و آسان تر بریده می شوند.

4.بقیة مراحل معرق اتم مانند معرق ساده است با این تفاوت كه در هنگام سائیدن و پرداخت سطح آن، كمی بی احتیاطی باعث متلاشی شدن و از بین رفتن نقشهای اتم می شود.

5.در اشیاء بزرگ «معرق- خاتم» كه زینة سادة ان از یك نوع خاتم است، پر كردن زمینه و درز كردن خاتمهای آن، پس از چسبانیدن نقشهای معرق مستقیماً روی شئ انجام می شود.

ج-مواد چسبنده

د-مواد محافظ و جلا دهنده

ه-خمیر سیاه

1.چوبهای صنعتی

پایه و اساس اجرای یك طرح به شیوة معرق كاری بستگی به چوبها و تنوع رنگشان دارد و نگارنده در این مبحث سعی نموده است كه دانستنیهای مقدماتی را كه برای شناختن چوبها ضروری است و همچنین مشخصات مورد نیاز هر یك از چوبهای مورد استفاده را در دسترس علاقه مندان قرار دهد.

تعداد چویهای كه مشخصاتشان تهیه شده بیست و پنج عدد است، اما بعضی از آنها مثل چوب گردو، عناب، فوفل و غیره با زمینه های رنگی، سیر و روشن، تعداد آنها را به هفتاد و دو می رساند.

اهمیت چوبشناسی از دیدگاه هنر معرق كاری

اساسی ترین مادة تشكیل دهندة آثار معرق، چوب است. از انواع چنین مادة سختی نقشهای متنوع و دلپذیری شكل می گیرد كه نگاه انسان سختی نوع آن را فراموش كرده و نرمی نقشها را دنبال می كند. به واسطة چنین اهمیتی است كه هنرمندان فعال در این رشته می یابد دانش خود را دربارة ویژگی های چوب گسترش بیشتری دهند.

طبیعی است كه شناخت بیشتر در بالاتر بردن كیفیت آثار، مؤثر خواهد بود.

به طور كلی چوب مادة پر ارزشی است كه تحت تأثیر دو عامل ارث و شرایط اكولوژیكی در طبیعت ساخته و پرداخته می شود.

با دلایل گوناگونی كه بیان شده چوب دارای بافت و ویژگیهای ظاهری و تكنولویكی مختلف است كه شناخت آنها در واقع فرمول معینی ندارد، بلكه مستلزم داشتن دانش وسیع یبولوژیكی و همچنین تجربه و ممارست در عمل است.

نگارنده در این مبحث به شرح پاره ای از اصطلاحات مربوط به چوبشناسی كه مورد نیاز در معرق كاری می باشد پرداخته است.

صدف و عاج

صدف، در اندازه و قطهای متفاوتی است و تركیبی شبیه به گوش ماهی دارد كه برای استفاده در معرق كاری ابتدا آن را به دو نیم می كنند و سپس پوست آن را به وسیلة چرخ سمباده برقی كه لولة آبی به آن متصل است به قدری صیقل می دهند كه قطرش حدود 3 یا 4 میلیمتر می شود. صدف را بیشتر از نواحی دوبی به ایران می آورند.

عاج، یا دندان فیل را در كارخانه به ورقه های نامنظمی به قطر 3 یا 4 میلیمتر تبدیل می‌كنند و سپس مورد استفاده قرار می دهند. عاج از هندوستان وارد می شود.

مواد چسبنده و كاربرد آن

چسب فوری، چسبی است به رنگ بژ كه زود خشك می شود و غالباً برای چسبانیدن طرح روی تختة سه لایی به كار می رود. از این جسب برای اتصال روكش بر لبه های شئ و همچنین سمباده بر صفحة چرخ سمبادة برقی استفاده می شود.

سریشم سرد، چسب غلیظ و سفید رنگی است كه می توان به وسیلة آب آن را رقیق تر نمود.

پودر حمرا، پودری است قهوه ای رنگ كه با سریشم مخلوط می كنند و حاصل این تركیب مایع غلیظی می شود كه برای پوشانیدن شیارهای كنار نقشها مورد استفاده قرار می گیرد.

مواد محافظ و جلا دهنده

پلی استر، ماده ای پلاستیكی و رقیق به شفافیت شیشه است كه برای استفاده آن را با مقداری تینر فوری و دو محلول خشك كننده و سخت كننده، هر یك به اندازة یك قاشق چایخوری، مخلوط می كنند تا غلظتی شبیه به شربت مربا پیدا كند. لازم به توضیح است كه اگر نسبت دو مواد اخیر به یك اندازه نباشد پلی استر بعد از خشك شدن ترك بر می دارد.

كیلر، ماده ای تینری و شفاف است و در مواردی كه مغرق از كیفیت كمتری برخوردار است به جای پلی استر از آن استفاده می كنند.

خمیر سیاه

خمیر سیاه رنگی است كه با پلی استر مخلوط می شود و در مواقعی كه چوب فوفل در دسترس نیست در زمینة معرق به كار برده می شود.

طبق ازمایشهای انجام شده در آزمایشگاه دانشگاه صنعتی امیركبیر(پلی كلینیك نهران)، به سفارش ادارة كل هنرهای سنتی در تاریخ 14 بهمن 1363، فرمول خمیر مورد استفاده در معرق بدین قرار است: