مهارتهای روانشناسی 65 ص
مهارتهای روانشناسی 65 ص
دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 92 کیلو بایت |
تعداد صفحات | 65 |
دریافت فایل
مهارتهای روانشناسی 65 ص
مهارت از بین بردن تردیدها
تعریف:
انسان ها برای تغییرات نیاز دارند ابتدا خود را بشناسند، در صفات مذموم خود را بشناسند و بپذیرند كه موجودی مذموم هستند تا بتواند در رفع زمام خود، موفق باشند و سپس در مرحلهی بعدی با ثبات و استحكام قدم در راه گذاشته، با عزمی استوار، تیشه به ریشهی صفات ناپسند خود بزنند. شاید بتوان تردید را شوم ترین و بدترین پدیدهی روانی داشت و از طرفی مهارت بدست آوردن تثبیت را بزرگترین مهارت داشت: تثبیت ها، زمینه های تغییرات و دگرگونی هاست.
این تردد عقبهی راه حق است |
ای خنك آن را كه پایش مطلق است |
بی تردد می رود در راه راست |
ره نمی دانی، بجو گامش كجاست؟ |
سوم 491-488
تردیدها اضطراب آورند، و اضطرابات، پریشانی و پژمردگی می آورند.
در تردد هر كه او آشفته است |
حق به گوش او سعی گفته است |
تا كند محبوبش انورد گمان |
كامل كنم كو گفت؟ یا خود ضد آن |
اول 1457-1456
تردیدها، وسوسهی شیطانی است، در نتیجه همان گونه كه نباید به وسوسههای شیطانی توجه كرد، به تردیدها هم نباید توجه نشان داد:
بر زند برپات فعلی ز اشتباه |
كه بمانی تو ز درد آن به ز راه |
فعل او هست آن تردد در دو كار |
این كنم یا آن كنم؟ همین هوش دار |
آن بكن كه هست مختار نبی |
آن مكن كه كرد مجنون وصی |
پنجم 163-161
شك و تردید، می تواند وسوسه باشد، از طرفی عاملی برای جهت وجود یافتن و كاوش است و از طرفی دیگر می تواند مخرب باشد و انسان را از هر جواب و كاوشی بازدارد. و این امر به زمینه های درونی انسان بر می گردد بدین معنی كه اگر شك و تردید را عاملی برای یافن و دانستن قرار دهد همیشه در تكامل و پیشروی خواهد بود و اگر این شك و تردید مابقی باشد كه هر چه را می داند، بر اساس شك خود، باطل بداند و بدنبال یافتن درست و درستیها نرود ویرانگر و نابود كننده است. پس رشك و تردیدی تواند اساس ایمان باشد، ایمان واقعی به نظر مولانا به شك و تردید می تواند یك عمل مستمر و پوینده باشند.
شك و تردید فقط برای انسانهای معمولی نیست، حتی اولیاء و مقربین هم به شك و تردید دچار می شوند، اما تفاوت رویكرد این دو انسان، به علت قرار گرفتن در دو وادی و مرحلهی مختلف است. به طور كلی می توان گفت شك همیشه برانگیزاننده است و محرك و مشوق به دانستن و یا طرد كردن و ابطال دانسته های پیشین، پس شك همیشه می تواند پیش برنده باشد، حتی اگر باعث شود كه انسان به خوانده ها و شنیده ها نیز، به طور كامل اعتماد ننماید، باز هم سازنده خودهد بود زیرا باعث می شود در همان یافته ها، عمیق تر بنگرد و تحلیل و تجزیه نماید:
گر نخواهی در تردد هوش جان |
كم فشار این پبنه اندر گوش جان |
تا كنی فهم آن معماهاش را |
تا كنی ادراك رمز و فاش را |
اول 1460-1459
مهمترین مواردی كه مولانا دربارهی شك و تردید عنوان می كند عبارتند از:
– شك عقبه راه حق و زمینه ساز یأس و تنهایی است. (3 : 493-488)
– پرهیز از سئوال و جواب و اعتراض، زیرا پرسشگری حجاب اندیشهی آدمی است (همان، 1876-1847)
– تنها زداینده شك و تردید ایمان آوردن و یقین به امور نفسی است. (همان، 45-39)
– مولانا سه اصل را عامل گرایش به شك و تردید می داند: دم غنیمتی، یأس گرایی و لجاجت (همان، 95-4786)
– انسان نباید به امور مافوق ادراك خود با تردید بنگرد، این تردید حاصل عجز انسان از ادراك ماهیت و حقیقت هستی است.[1] (همان، 57-3635)
تردید مادر انسان مانع از ابتكار عمل می شود افراد تردید كننده دارای توقعاتی سطح پایین در مورد تجارب لذت بخش و موفقیت آمیز هستند. آنها میل دارند تعاملات اجتماعی را تنش زا تفسیر می كنند و به آینده امیدوارانه نگاه نمی كنند. افراد تردید كننده دارای احتیاطی بیش از حد لازم هستند. بنابراین از عبارات خود تحقیر كننده استفاده می كنند ؟ منفعل و دنبالهرو و مضطرب هستند و از استرس و نارضایتی از مقالات اجتماعی خود به رنج میبرند.[2]
|
مولانا مهارت از بین بردن تردیدها را از سه بعد تبیین می نماید:
تردید سازنده:
سخن مولانا این است كه همهی تردیدها، مخرب نییست، بلكه تردید می تواند برای انسان سازنده باشد.
مولانا در داستانی بسیار زیبا از صحبت جغدان و باز صحبت می كند. جغدان، باز را مجرم می شناسند چرا كه باز مسكن آنان را ویرانه می خواند و شك و تردید درون آنان می افكند.
كه برای یادآوری ز آن دیار |
باز قصر و ساعد آن شهریار |
دروه جغدان فضولی می كن |
فتنه و تشویش در می افكن |
مسكن ما را كه شود شك ؟؟ |
تو فرا به خوانی و نام حقیر |
وهم و رسوایی در ایشان می كنی |
نام این فردوس ویران می كنی |
ششم 963 ، 961-959
باز عامل شك و تردید در جغدان می شود و خیال راحت آنان را بر میآشوبد، و مسكن آنان را ویرانه می خواند. این شك و تردید می تواند سازنده و ؟؟ می باشد. برای پایین مكان والا و متعالی.
تبعات و نتایج تردیدها:
مولانا عقیده دارد كه اگر تردیدها سازنده نباشد، می تواند نتایجی منفی به بار آورده انسان برای تبعات انجام این كار باید اندیشه ای استوار داشته باشد، تردیدها و ترددها مانعی بزرگ برای ایجاد تغییرات است بنابراین، باید تردیدها از بین بروند؟
این تردد حبس و زندانی بود |
كه بنگذار كه جان سویی رود |
این تردد عقبهی راه حق است |
ای خنك آن را كه ؟ مطلق است. |
سوم 490-488
تردید عزم انسان را برای یادگیری و تفسیر ضعیف می كند. تردیدها، انسان را همیشه به سر دو راهی قرار می دهند. بنابراین یكی از مهارتهای انسانی این است كه سعی كند در عقیده و نظر خود، تثبیت نظر داشته باشد.
جذب یك راههی صراط مستقیم |
به زد و راه تردد ای كریم[3] |
ششم 204
38-2- مهارت از بین بردن حیرت ها
تعریف:
حیرت هم در اندیشهی مولانا، به نوعی سرگشتگی است و دو سو به و دو وجود دارد از سویی سازنده است و از سویی مخرب است. سخن این است كه باید بین شیفتگی زدگی نسبت به باورها و یافته ها و طرد تمامی آنها، تمیز قائل شود. كه هر دو از آفات معرفتی و تفكر انسانی است.
گه چنین بنماید و گه ضد این |
جز كه حیرانی نباشد كار دین |
اول 312
این ضدها و اختلافات، برای انسان های پویا، مراحل مقدماتی رسیدن به یقین و شتاب است كه روزی زندگی خوب است. مولانا میان شكاكیت و حزم و تردید تفاوت، قائل است و شرط آزادی و رهایی است انسان را در این می داند كه در مواردی ؟ ظن و گمان بد باشد.