مقاله بررسی پدیده اعتیاد به مواد مخدر در جوامع

مقاله بررسی پدیده اعتیاد به مواد مخدر در جوامع

مقاله بررسی پدیدة اعتیاد به مواد مخدر در جوامع در 12 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه

زندگی اجتماعی انسان تحت حاكمیت قواعد و هنجارهای اجتماعی است. اگر ما از قواعدی كه انواع رفتار را در زمینه‌های معینی به عنوان رفتارهای مناسب و رفتارهای دیگری را به عنوان رفتارهای نامناسب تعریف می‌كنند، پیروی نمی‌كردیم، فعالیتهایمان دستخوش هرج و مرج می‌گردید.

از سوی دیگر زندگی اجتماعی انسان با پدیده‌های اجتماعی نمود می‌یابد. پدیده‌های اجتماعی در واقع واقعیت‌هایی هستند كه جزء ذاتی زندگی اجتماعی بشر می‌باشند. حال اگر برخی از این پدیده‌ها در وضعیتی قرار گیرند كه از سوی جامعه، منفی تلقی شوند، ممكن است كه در حیات مطلوب اجتماعی اثر نامناسب گذارده و یا آن را تهدید نمایند. اما باید دانست كه تلقی منفی از یك پدیده اجتماعی در همه جوامع یكسان نیست و شاید معدودی از این پدیده‌ها را بتوان یافت كه وجود آنها در تمام یا اغلب جوامع همراه با تلقی منفی باشد. همچنین در یك جامعه خاص نیز تشخیص مثبت یا منفی بودن یك پدیده در میان گروه‌ها یا افراد مختلف، لزوماً یكسان نمی‌باشد. در این میان تلقی رهبران سیاسی جامعه، فراتر از یك تلقی فردی بوده و به مقدار زیادی در روند حیات جامعه تأثیر دارد.

اعتیاد به مواد مخدر یكی از مسائل مبتلا به امروز جهان است. پدیده‌ای است كه بیش از پیش نسل امروز و فردا را تهدید به نابودی می‌كند و این امر تقریباً درد جدیدی است، روزی نیست كه سمینارها و كنفرانس‌هایی با شركت عده‌ای صاحب نظران دنیا در زمینه‌های جرم شناسی، روان شناسی، جامعه شناسی و… تشكیل نگردد و در پی از بین بردن این درد بی‌درمان نباشند. ولی از آنجا كه در فكر شناخت زمینه‌های اعتیاد بر نمی‌آیند غالباً طرق درمان پیشنهادی آنان نیز چاره درد نمی‌كند. این است كه می‌بینیم هر روز بر تعداد معتادین چه در ایران و چه در جهان افزوده می‌گردد.

بیان مسئله

مصرف مواد مخدر همچون خشخاش، هروئین، تریاك، ماری جوانا و … تا حدودی بهتر از دیگر انواع انحرافات نشان می‌دهد كه تا چه حدی هر جامعه، برحسب زمان، مكان، جنس، سن، قوم، قبیله و طبقه مسائل جامعوی را تعریف و ارزش‌گذاری می‌كند.

امروزه مصرف این مواد و امثال آن، آثار مخرب اعتیاد و قاچاق انواع مواد مخدر بر ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع آسیب رسانده و نه تنها بصورت یك تهدید ملی بلكه فراتر از مرزهای ملی بصورت یك مسئله پیچیده جهانی در آمده كه شعاع مضرات و اثرات زیانبار آن گریبان‌گیر كشورهای بی‌شماری شده است كه شدت و وسعت این بحران كه از گذشته‌های دور بر جامعه جهانی سایر افكنده برحدی كه علاوه بر مسئوولین كشورهای توجه بسیاری از صاحبنظران و كارشناسان مسائل علوم اجتماعی را نیز به خود معطوف نموده و علی رغم رویكردهای جامع و تمهیدات اتخاذ شده در حل و كاهش این معضل در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی، هر روز عملاً شاهد وخامت بیشتر اوضاع و تشدید این مسئله مهم می‌باشیم.

اما اینكه چرا و چگونه اعتیاد بر مواد مخدر به عنوان مسأله تلقی می‌شود، بیشتر مربوط به نظر افراد و تجربه شخصی آنان است. چرا كه در سالهای اخیر تعداد فزاینده‌‌ای از مدم عام شهرها طرز تلقی بامدار او اغماضی را پذیرفته‌اند و معتقد شده‌اند كه این قوانین هستند كه مواد مخدر را خطرناك جلوه می‌دهند و در نتیجه مسائل مربوطه را نیز پدید می‌آورند. با این وجود در جامعه ما بسیاری از مواد مسأله ساز تلقی می‌شوند زیرا كه اغلب آنها، افراد را ناكار می‌سازند و توانائی آنان را برای ساماندهی امور خویش، اداره زندگی شخصی و خانوادگی دچار اختلال می‌كنند.

2- فراگیرید رفتار مجرمانه:

كه مستلزم یادگیری تكنیك‌های ارتكاب جرم و انگیزه‌ها و گرایش‌های مناسب برای بزهكاری است.

3- انسان بدان سبب مجرم می‌شود كه فراوانی امكانات قانون شكنی بر محدودیتهای نامساعد آن بچربد. از این رو اگر ارزشهای یك نفر و ارزشهای افرادی كه بر او تأثیر شدید دارند، به جای حمایت كنند، احتمالاً آن شخص مجرم خواهد شد.

4- پیوندهای تبهكارانه یك شخص می‌تواند از جنبه‌های خاص همچون فراوانی، طول مدت و شدت این تماس‌ها متفاوت باشد و در تعیین تأثیر این پیوندها برشخص به ما كمك كند.

نظریه پیوند افتراقی را می‌توان به انواع متحده جرم و بزهكاری نسبت داد. مثلاً برخی از شواهد تبیین آن است كه عده‌ای از جوانان شهری ممكن است برای نشان دادن صفات كله شرقی و جرأت حادثه جویی كه برای آنان بسیار ارزشمند است به محذر روی بیاورند ظاهراً صرف هروئین یك جوان را در چشم همگنانش كسی می‌سازد. (فلدمن، 1968) از این رو شخص با موقعیت مساعدی برای استفاده بیشتر از مواد مخدر روبرو می‌شود.

4- نظریه برچسب (انگ زنی)

این تئوری را گاهی نگرش (رویكرد) واكنش جامعتی به انحرافات نیز می‌نامند.

تئوری انگ زنی با تأكید روی مسأله كلیدی مربوط به نحوه‌ی تكوین حرف انحرافی درباره ریشه‌ها و خاستگاه انحراف اولیه و تفاوت نرخ انحراف برحسب گروه‌ها مسكوت است. با این وجود این نظریه، نوعی كنش متقابل نمادین است و چون در محدوده سنت نظری قرار می‌گیرد، عمدتاً از طرفی چشم انداز آن با كنش متقابل بین منحرفان و سازشكاران سرو كار پیدا می‌كند و از سوی دیگر با مفاهیمی كه اعضای سازمان یا گروه از اعمال و یا عكس‌العملهای دیگران می‌گیرند سرو كار دارد. این نظریه تأكید می‌كند كه نفس رفتار، منحرفان را از غیر منحرفان متمایز می‌سازد، بلكه اعمال اعضای سازشكار جامعه است كه این تمایز را فراهم می‌سازد. این اعضا برخی از رفتارهای انحرافی را تفسیر كرده، برچسب انحرافی را به افراد نسبت می‌دهد.

برچسب خوردگان، جنایتكاران، بزهكاران، معتادان به مواد مخدر، الكلیست ها، روسپیان و بیماران روانی را شامل می‌شود.