مقاله بررسی منطقه جنوب آسیا

مقاله بررسی منطقه جنوب آسیا

دسته بندی	علوم انسانی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	42 کیلو بایت
تعداد صفحات	50

مقاله بررسی منطقه جنوب آسیا در 50 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه

فصل اول: معرفی منطقه جنوب آسیا

مسائل و منازعات منطقه‌آی

فصل دوم: پاكستان

1- ویژگیهای پاكستان

الف: جغرافیای طبیعی و انسانی پاكستان

ب: جغرافیای سیاسی پاكستان

ج: جغرافیای اقتصادی پاكستان

2- حكومت و سیاست در پاكستان

3- روابط پاكستان با جمهوری اسلامی ایران

4- منازعات هند و پاكستان

الف: علل منازعه دو كشور و جایگاه كشمیر در آن

ب: صف‌آرایی هند و پاكستان

ج: علل اتمی شدن هند و پاكستان

فصل دوم: هند

1- ویژگیهای هند

الف: جغرافیای طبیعی و انسانی

ب: جغرافیای سیاسی

ج: جغرافیای اقتصادی

1- نظام اقتصادی

2- بخشهای مختلف اقتصادی

2- حكومت و سیاست در هند

3- روند اتمی شدن هند

4- سیاست خارجی هند

5- روابط با جمهوری اسلامی ایران

6- همكاری‌های نفت و گاز پتروشیمی ایران و هند

فصل چهارم: همكاری‌های منطقه‌ای در جنوب آسیا

1- اتحادیه همكاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا (سارك)

2- جنوب آسیا و نظام بین‌الملل

الف: چین

ب: روسیه

ج: آمریكا

فهرست منابع

مقدمه

از بعد دیرینه‌شناسی پیشینه منطقه‌گرایی به سالهای دهة 1960 و 1970 بر می‌گردد كه توجه دانشمندان را به خود جلب كرد. اوج روی آوری به منطقه‌گرایی در دهه 1980 و به خصوص در زمینه اقتصادی می‌باشد كه با فروپاشی شوروی این روند از سرعت بیشری برخوردار گردیده و كشورها سعی در حل مشكلات و مسائل خود در چارچوب مناطق جغرافیایی می‌نمایند. از همین روی منطقه جنوب آسیا به عنوان یكی از مناطق مهمی كه در چارچوب نظام بین‌الملل با توجه به ویژگیهای استراتژیكی و جمعیتی كه دارد از اهمیت زیادی برخودار گردد.

در این پژوهش ما سعی در شناخت و بررسی ویژگیهای این منطقه خواهیم نمود و به لحاظ اهمیت دو كشور هند و پاكستان، این دو را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

تحقیق حاضر از چهارفصل تشكیل گردیده‌است كه در فصل اول به معرفی منطقه جنوب آسیا پرداخته می‌شود. در فصل دوم به معرفی كشور پاكستان پرداخته و ویژگیهای آن از نظر جغرافیای طبیعی، انسانی، سیاسی، اقتصادی، مورد بررسی قرار می‌گیرد، سپس سیاست و حكومت در پاكستان و روابط خارجی آن با جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد و به منازعات هند و پاكستان در انتهای این فصل پرداخته خواهد شد. در فصل سوم به معرفی كشور هندوستان پرداخته می‌شود و جغرافیای طبیعی، انسانی، سیاسی و اقتصادی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد، سپس بحث سیاست و حكومت در هند، روند اتمی‌شدن هند و سیاست خارجی و روابط ایران و هند مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل چهارم به مسئله همكاری در منطقه جنوب آسیا پرداخته می‌شود و عوامل واگرایی و همگرایی در اتحادیه همكاری‌های جنوب آسیا (سارك) مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس به بحث جنوب آسیا و نظام بین‌الملل پرداخته می‌شود و روابط این منطقه با چین، روسیه و آمریكا مورد بررسی قرار می‌گیرد.

فصل اول: معرفی منطقه جنوب آسیا

منطقه جنوب آسیا شامل كشورهای پاكستان، هند بنگلادش، سریلانكا، نپال، بوتان و مالدیو است. خرده سیستم جنوب آسیا نزدیك به 3/3 درصد خشكی‌های جهان را به همراه دارد. در میان كشورهای جنوب آسیا بوتان و نپال محصور در خشكی و سریلانكا و مالدیو جزیره هستند. مهمترین منابع طبیعی منطقه رودخانه‌های پرآب آن می‌باشد كه به كشاورزی منطقه كمك فراوانی می‌كند ولی عدم استفاده صحیح از آنها و سیلهای فراوان در طول سال موجب شده كه این منبع طبیعی خسارتهایی را همراه داشته باشد.(1) از جمله منابع مهم درآمد ارزش منطقه منابع ماهیگیری و نیز محصولات كشاورزی بخصوص جای و برنج است. به دلیل جمعیت زیاد منطقه جنوب آسیا نیروی انسانی نیز یكی از منابع اصلی درآمد ارزی برای این كشورها است.

مساحت و جمعیت كشورهای منطقه عبارتند از: پاكستان 943/803 كیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 000/000/150 نفر هند با 263/287/3 كیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 000/000/100/1 نفر، بنگلادش با 998/143 كیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 000/000/120 نفر، نپال 800/140 كیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 000/000/23، بوتان 620/46 كیلومتر و 000/000/2 نفر جمعیت آن، سریلانكا با 610/65 كیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 000/000/18 نفر و بالاخره مالدیو 298 كیلومربع و جمعیتی در حد 000/330 نفر، كه مساحت جنوب آسیا تقریباً 532/488/4 كیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 000/000/500/1 نفر است.

جنوب آسیا از حیث نژادی دو نژاد سفید پوست و سیاه پوست را در بر می‌گیرد. نژاد سفید سفید به دو دسته اسلاوها و آریایی‌ها تقسیم می شود. مردم جنوب آسیا از نژاد آریایی‌ها هستند. نژاد سیاه پوست كه به آنها دراویدی می‌گویند به نسبت دو نژاد سفید پوست و زرد پوست كمتر هستند و تنها در جزیره سیلان و جنوب هند زندگی می‌كنند.(2)

از كشور‌های منطقه گاهی تحت عنوان بازیگران جهان سوم یاد می‌كنند و گاه از دو قدرت هسته‌ای هند و پاكستان به عنوان دو قدرت مونیك منطقه دیگر بازیگران تحت‌الشعاع سیاستهای آنها خواهد بود نام برده می‌شود. فضای حاكم بر محیط منطقه بگونه‌ای است كه كشورهای منطقه‌ای بی‌ثباتی و ناامنی حاصل از گسترش تروریسم، تسلیحات واهمه دارند چرا كه هزینه‌های زیادی را به جهت فضای سرد صرف امور دفاعی كردند كه خود امر گسترش دهنده هرچه بیشتر فقر و نداری در جنوب آسیا است.

درگیر شدن پاكستان در سر جنگ در سالهای 48-1947، 1965، 1971 و احتمال بروز جنگ در سالهای 1984، 1987، 1990، 1999 و 2001 مؤید بی‌ثباتی این منطقه و داشتن آثار منفی بر صلح و امنیت جهانی است. (3)

هندوستان در شكل‌دهی جنبش عدم تعهد و پاكستان در شكل‌‌دهی سازمان آر. سی‌. دی نقش داشتند.

در پایان قرن بیستم آزمایشا هسته‌ای هند و پاكستان كشورهای 8- G را وادار به اعمال تحریمهای اقتصادی علیه این دو كشور كردند اما تمام محاسبات استراتژیك و ارزیابی‌های متعارف سیاسی در مورد منطقه به هم ریخت و محیط امنیتی جدیدی بوجود آمد كه این منطقه را به خطرناك ترین محل در جهان تبدیل ساخت.(4)

مسائل و منازعات منطقه‌ای

مهمترین مسئله در روابط دو قدرت كلیدی منطقه یعنی هند و پاكستان مسئله كشمیر است. این سرزمین كه بین هند و پاكستان و چین و افغانستان قرار دارد پس از استقلال هند و جدایی پاكستان همواره مورد منازعه این دو كشور بوده‌است. كشمیر پس از فروپاشی شوروی مورد توجه آمریكا هم واقع شد‌ه‌است. زیرا هم از نظر اقتصادی و هم از نظر استراتژیك دارای اهمیت خاصی است چرا كه هم با هند، پاكستان، چین و افغانستان هم مرز است و هم دروازه آسیای مركزی و ماوراء آن محسوب می‌شود.(5) منطقه دیگری كه بین هند و چین حایل است و از موقعیت استراتژیك بهره می‌برد منطقه ایجاد كرده‌است عمدتاً شامل فقدان توسعه انسانی، فقدان نهادینگی ملت‌سازی و عدم امنیت ملی به جهت تمایز دكترین‌های نظامی است.

دستیابی هند و پاكستان به تكنولوژی هسته‌ای و بویژه‌ سلاحهای اتمی باعث شده كه حفظ صلح در این منطقه اهمیت بیابد و اكنون دو كشور با تكیه بر بازدارندگی هسته‌ای كه محور حفظ امنیت میان هند و پاكستان است به همزیستی هسته‌ای تن در داده‌اند. بیش از چهل درصد فقرای جهان در جنوب آسیا زندگی می‌كنند كه قسمت اعظم آنها در هند و پاكستان سكونت دارند.

‌

پی‌نوشت‌های فصل اول:

1- فریبا فرزین‌نیا، كتاب سبز پاكستا، (تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1376) صص 4-3

1- سمیه قنبری، سارك و همگرایی در جنوب آسیا، (پایان‌نامه كارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای، دانشگاه آزاد، واحد تهران مركزی، دانشكده علوم سیاسی، 1383) صص 21-20

2- فرزین‌نیا، پیشین، صص 179-177

3- همان، ص 178

حسین ابراهیم‌خانی، هند و پاكستان و كشمیر (پایان‌نامه كارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد، واحد تهران مركزی، دانشكده علوم‌سیاسی، 1375) صص 33-32

فصل دوم: پاكستان

1- ویژگیهای پاكستان
الف: جغرافیایی طبیعی و انسانی پاكستان

آب و هوای آن صحرایی، موسمی، نیمه صحرایی و كوهستانی است كه بیشتر مناطق آن برای كشاورزی مناسب نیست. (1) 74 درصد مردم بیسواد هستند، 30 درصد جمعیت آن زیر خط فقر زندگی می‌كنند و 46 درصد جمعیت آن زیر 15 سال هستند. هر سال 60 هزار پاكستانی از این كشور مهاجرت می‌كنند. در این كشور 4 گروه عمدی نژادی وجود دارند:

پنجابی، سندمی، بلوچی و پشتو كه به لحاظ دین مشترك اسلام گرد هم آمده‌اند. 95 درصد مردم این كشور مسلمان (تشیع و تسنن) هستند كه بیشتر درگیریهای داخلی پاكستان پیرامون همین اختلافات مذهبی است. (2)

زبان رسمی كشور پاكستان اردو و انگلیسی است هرچند زبانهای پنجابی، بلوچی و پشتو نیز وجود دارد. (3)

منابع طبیعی كشور عبارتند از: برنج، گندم، شكر، پنبه، ذرت و منابع معدنی آن هم شامل ذغال سنگ، گاز طبیعی، نفت خام، سنگ مرمر، سنگ آهن، منگنز، خاك‌رس، چینی، كرومیت و سلفون می‌باشند.

اكثر مردم كشاورز هستند و بیشترین محصول آن برنج است. (4)
ب: جغرافیای سیاسی پاكستان

این كشور راهی برای دستیابی كشورای تازه استقلال یافته به دریای آزاد است. از تنگه هرمز خیلی دور نبوده و پایگاههاس هوایی و دریایی آن در سواحل دریای عرب و دریای عمان می‌تواند نقش مهمی در منطقه داشته باشد به علت دارا بودن انبوه جمعیت مسلمان و وجود جریانهای افراطی مذهبی می‌تواند كانون بنیادگرایی اسلامی و اشاعه آن به دیگر نقاط اسلامی باشد و لذا توجه كشورهای مسلمان بسیاری را به خود جلب كرده‌است.(5)

بافت اجتماعی و ساختار سیاسی در پاكستان آن چنان بحران زده‌است كه چیزی به جز بی‌ثباتی مزمن و مداوم را نشان نمی‌دهد. انتخابات پارلمان 342 نفری پاكستان نشان می‌دهد كه هیچ حزبی قادر به تشكیل یك اكثریت ساده نمی‌باشد. برخلاف ناتوانی احزاب سنتی و عرفی، گروهها و احزاب دارای گرایش اسلامی توانسته‌اند موقعیت را محكم و استوار سازند. ناتوانی ساختاری و ارزشی احزابی كه در طی سی سال گذشته در قلمرو سیاست پاكستان تعیین كننده بوده‌اند و افزایش قدرت احزاب و گروههایی كه هویت ارزشی آنان وجه مشخصه فعالیتهایشان می‌باشد، در فضایی به وقوع پیوسته است كه ارتش نقش وسیعتری را نسبت به گذشته دارا می‌باشد. (6)

فصل سوم: هند

1- ویژگیهای هند

الف: جغرافیای طبیعی و انسانی

كشور هند با وسعتی معادل 3287263 كیلو‌متر مربع، بزرگترین كشور منطقه و هفتمین كشور بزرگ دنیا می‌باشد. از شمال به بلندترین كوههای هیمالیا، از جنوب به اقیانوس هند منتهی می‌شود و دریای عرب و خلیج بنگال در غرب و شرق آن قرار دارند. همسایگانش چین، بوتان، نپال در شمال، پاكستان در شمال غربی، میانمار در شمال‌شرق و بنگلادش كه تمامی خاك آن به استثنای بخش كوچكی كه در همسایگی میانمار قرار دارد بوسیله سرزمین هند محاصره شده‌است می‌باشند. طول مرزهای خاكی آن 12700 كیلومتر و طول سواحل هند 7517 كیلومتر می‌باشد این كشور دارای 1256 جزیره است.(1)

هند در یك منطقه استوایی واقع شده‌است می‌توان آن را به چهار بخش جغرافیایی تقسیم كرد. ناحیه كوهستانی و فلاتهای مرتفع شمالی، جلگه‌های رود گنگ و سند در شرق و غرب، فلاتهای شبه جزیره در جنوب و ناحیه بیابانی غربی. بلندترین قله كشور هند «كانچنجونگا» 8586 متر ارتفاع دارد. شبه قاره هند به دلیل وسعت و همجواری با آبهای اطراف از آب و هوای متنوعی برخوردار است كه شامل استوایی، سردسیری، مرطوب و پرباران، خشك بیابانی و سبز جنگلی است. ریزش باران در مناطق مختلف بین 10 تا بیش از 200 سانتیمتر سالانه در نوسان است. به دلیل همجواری با خط استوا و وزش بادها موسمی، آب و هوای این كشور در اكثر مواقع سال گرم است. حدود 20 درصد از مساحت هند را پوشش جنگلی قرار داده، كه وسعت جنگلهای این كشور را به 75 میلیون هكتار رسانده است. (2)

مهمترین رودخانه‌های كشور؛ رودخانه مقدس گنگ با 2995 كیلومتر طول، براهماپوترا 2987 كیلومتر، گود‌آوری 1450 كیلومتر و كریشنا 1300 كیلومتر طول می‌باشد. بیش از 52درصد از مساحت هند را زمینهای كشاورزی تشكیل می‌دهد. (3)

هند از نظر تقسیمات كشوری دارای 28 ایالت و 7 فرمانداری (منطقه متحد) است. ساختار سیاسی هر ایالت از لحاظ سیستم حكومتی شباهت نزدیكی با حكومت مركزی دارد. فرماندار كه رئیس قوه‌مجریه نیز هست از طرف رئیس‌جمهور و به مدت 5 سال انتخاب می‌شود. شورای وزرا كه سروزیر در رأس آن است به طور جمعی در برابر مجلس قانونگذاری ایالتی مسئول هستند. هر ایالات به نوبه خود دارای یك مجلس است كه به آن پارلمان ایالتی می‌گویند، همچنین هر ایالت دارا یك دادگاه عالی است. ایالات جزء در موارد دفاع ملی، روابط خارجی، انتشار و گردش پول، ضرب سكه و حمل و نقل سراسرس از اخیارات داخلی برخودارند. (4)

جمعیت هند حدود 000/000/100/1 نفر است كه پس از چین پرجمعیت‌ترین كشور جهان است. نرخ رشد جمعیت در سال 2000 به 93/1 درصد و تراكم جمعیت به 342 نفر در هر كیلومتر مربع رسیده است. نرخ امید به زندگی در مردان 61 سال و در زنان 59 سال است. نرخ با سوادی 65% جمعیت است. (5)

گروههای نژادی هند را به سه دسته تقسیم می‌كنند. هند و آریایی با 72 درصد از جمعیت در شمال و مركز، دراویدی‌ها با 25 درضد از جمعیت در ایالات جنوبی كه به ساكنان اصلی شبه قاره هند قبل از هجوم آریایی‌ها گفته می‌شود و مغول و دیگران 3 درصد، در هندوستان زبان عامل مهمتری نسبت به نژاد می‌باشد و تفاوت‌های اقدام از زبان‌ و دین آنان مشخص می‌شود. دین و مذهب در هند یك نیروی محرك جدایی و در عین حال همبستگی است. خشونت‌های فرقه‌ای میان مسلمانان و هندوها هرازگاهی درشبه قاره رخ می‌دهد. تخریب مسجد بابری به دست هندوهای افراطی در 1992 در شهرك ایودا حاصل همین اختلافات بود. (6)

این كشور دارای تنوع زبانی فراوانی است. پانزده زبان محلی رسمی قومی به رسمیت شناخته شده‌است. زبان رسمی این كشور هندی است و انگلیس نیز رابط بین دولتهای ایالتی (غیرهندی زبان) با یكدیگر و دولت مركزی است. هند دومین كشور انگلیسی زبان در جهان است.

امروزه بیش از 80 درصد از جمعیت هند پیر و آیین هندو هستند. 12درصد مسلمان، 6/2 درصد مسیحی و 2 درصد سیك و بودایی هستند كه علیرغم آزادی این مذاهب درگیری‌هایی بین آنها وجود دارد. به دلیل دارابودن تنوع فرهنگی و سابقه تمدن كه جاذبه زیادی برای توریست‌ها دارد، صنعت تروریسم نقش مهمی در ارزآوری كشور دارد. همچنین صنعت فیلم‌سازی نیز نقش به سزایی در كسب درآمد ایفا می‌كند.

ب: جغرافیای سیاسی

هند با توجه به وسعت استراتژیك مهمی دارد. موقعیت هند به لحاظ دسترس به آبهای آزاد و طول سواحل، قرارگرفتن در مسیر راههای تجاری آسیای دور و جنوب‌شرقی به كانال سوئز و تامین مسیر انتقال انرژی از كشورهای حوزه خلیج فارس به ژاپن و كشورهای جنوب آسیای شرقی اهمیت ویژه‌ای یافته‌است. مجاورت هند با قدرت سیاسی و اقتصادی مهمی چون چین براهمیت این كشور افزوده است. مهمترین قدرت منطقه‌ای در حوزه اقیانوس هند است. علیرغم تخاصم تاریخی با پاكستان از نفوذ قابل توجهی بر سایر بازیگران منطقه از حمله سریلانكلا، بنگلادش، نپال، بوتان و مالدیو برخودار است.

از اهداف استراتژیك هند مهار تهدیدات چین، تداوم روابط استراتژیك با روسیه و استفاده از توان تكنولوژی آمریكا و كشورهای غربی برای بازسازی، تجهیز و تقویت ارتش آن كشور است. هند مایل به توسعه همكاری نظامی و امنیتی با كشورهای عربی به ویژه در دریای عمان برای كاهش آسیب‌پذیری در برابر روابط گسترده این كشورها با پاكستان است. در سطح جهانی خواستار عضویت دائم در شورای امنیت است و توانسته است به موفقیتهای مهمی در عرصه خودكفایی نظامی دست یابد و مجموعه‌ای صنعتی – دفاعی بنا نهند كه در نوع خود در جهان سوم كم‌نظیر است. در سالهای اخیر هند به گونه‌ای متفاوت همچون یك قدرت متوسط ظهور كرده‌است و قدرتی و رای مرزهای خود در منطقه جنوب آسیا را به نمایش گذاشته است. توانایی آن كشور در ساخت جنگ‌افزار هسته‌ای و موشكهای بالستیكی میان‌برد و توانایی فنی در بهره‌برداری از فن‌آوری‌های هسته‌ای به اهمیت آن كشور افزوده است. منازعه كشمیر، درگیری با پاكستان، مناقشات قوی و جمعیت فقیر از جمله نقاط ضعف آن كشور محسوب می‌شود. (7)

هند در راه قدرتمند شدن گام بر می‌دارد و از آن به عنوان یك نیروی عمده در قرن 21 یاد می‌كنند. پیشرفت صنعتی، وضعیت خوب كشاورزی، تولیدات فراوان غلات، پیشرفت در بیوتكنولوژی، معادن غنی، بهبود در بخش مالی و ذخایر ارزی، قابلیت پذیرفته‌شدن در جمع صاحبان هسته‌ای، احتمال عضویت در شورای امنیت در صورت تغییر در ساختار در سازمان ملل، برخورداری از دانش فن‌آوری اطلاعات و احراز رتبه دوم در تحقیقات علمی در سطح جهانی از جمله دیگر نقاط استراتژیك هند می‌باشد. در حال حاضر هند با 000/200/1 نفر نظامی، سومین ارتش، چهارمین نیروی هوایی و پنجمین نیروی دریایی بزرگ در سطح جهان است. هند با ساخت و پرتاب ماهوره‌‌های مخابراتی، تحقیقاتی، تجاری به فضا از جمله قدرتهای مطرح در این زمینه است. (8)

ج- جفرافیای اقتصادی

1- نظام اقتصادی

پس از كسب استقلال عمده‌ترین مشكل هند كمبود موادغذایی در سطح كشور بوده در پاسخ به این معضل توجه اصلی حكومت به بخش كشاورزی معطوف شد، از طرفی آرمانگرایی سران نهضت استقلال كشور و اعتقاد به عدالت اجتماعی و مخالفت با سرمایه‌داری و امپریالیزم موجب شد، شیوه سوسیالیستی به عنوان وسیله مقابله با فقر و افزایش تولید و پیشرفت اقتصادی برگزیده شود. (9)

در برنامه اول توسعه هند (55-1951) با وجودآنكه استراتژی مشخصی برای توسعه وجود نداشت ولی تقدم خاصی برای بخش‌های كشاورزی، حمل و نقل و ارتباطات قائل شده‌بود. در بخش كشاورزی نیز برای تامین آب و برق، اولویت بالایی تعیین شد و در این برنامه تصریح شده‌بود كه بدون تامین غذا و مواداولیه توسعه پایدار صنعتی امكان‌پذیر نخواهد بود. ضمن‌اینكه توسعه هر دو بخش اصولاً‌ تفكیك‌ناپذیر به نظر می‌آمد.(10)

در سالهای برنامه دو تا پنجم برنامه ریزان اقتصادی هند در پی ایجاد ساختار یك اقتصاد مختلط دولتی و بخش خصوصی بودند، اما براساس شواهد تاریخی بخش بخصوص به دلایل مختلف از جمله ضعف در خلاقیت و نوآوری و نیز كمبود سرمایه خط نقش مكمل بخش عمومی را داشت.(11)

سیاست آزادسازی و مقررات‌زدایی در هند كه بیشتر توسط حزب كنگره آغاز شد، كشور را به سوی تجددگرایی هدایت كرد و راه را برای ورود شركتهای خارجی و چند ملیتی باز گرائید. عدم قدرت رقابت كالاهای داخلی، بیكاری، تورم و عدم توزان تراز پرداختها و كاهش ارزش روپیه، اقتصاد هند را با تهدید روبرو كرد، زیرا دولت از یكسو واردات كالاهای غیراساسی را به دلیل عدم توازن در پرداختها محدود كرده‌بود و از سوی دیگر ورود و انتقال تكنولوژی را كه موضوع بسیار كلی و مبهم بود را به تشخیص اشخاص حقیقی و حقوقی هند واگذار كرده‌بود، همچنین چارچوب برنامه‌ دولت در حمایت از صنایع كوچك موثر، قوی و روشن‌كننده نبود. (12)

در سال 1991 دولت حزب كنگره (رائو) سیاستهای صنعتی جدید هند را اعلام كرد. او با سیاست‌ لیبرالیسم اقتصادی درصدد بود اقتصاد هند را با اقتصاد جهانی پیوند زنند وهر نوع محدودیت در مورد سرمایه‌گذاری خارجی را از بین ببرد، در عین حال رشد خلاقیتها و صنایع پیشرو را در هند هموار سازد، وی صنایع دولتی غیر بازده را خصوصی اعلام كرد، كه این برنامه تاكنون ادامه داشت است. (13)

2- بخشهای مختلف اقتصادی

هند دارای مرغوبترین زمینهای كشاورزی جهان است. در تولید پنبه، چای، برنج و كتف از مهمترین تولیدكنندگان جهان است. با تولید 13% سبزی تولیدی در سطح جهان مقام دوم را داراست. بزرگترین تولید كننده و مصرف‌كننده جای در سطح جهان است. 6 میلیارد از صادارت، سهم بخش كشاورزی است و 27 درصد از تولید ناخالص ملی هند سهم بخش كشاورزی است. دومین تولید‌كننده شیر بعد از آمریكاست. (14)

از مهترین منابع معدنی این كشور زغال سنگ است كه بخش قابل توجهی از تولید انرژی از این منبع تامین می‌شود. بوكسیت، كروم، مس، طلا، سنگ آهن و سنگهای تزئینی از جمله منابع مهم هند هستند. سومین تولید‌:ننده زغال‌سنگ در سطح جهان است. بزرگترین صادركننده الماس، بزرگترین تولید كننده آلومینیم در آسیا، از جمله بزرگترین تولید‌كنندگان فولاد در جهان می‌باشد. در زمینه صنعت خودروسازی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای كرده‌‌است. صنعت نساجی هند دومین صنعت بزرگ در سطح جهان محسوب می‌شود و حدود 14 درصد از كل تولیدات صنعتی و 27 درصد از صادرات كل كشور را شامل می‌شود. (15)