كارآموزی گیاهپزشکی -سازمان جهاد كشاورزی- مدیریت حفظ نباتات استان گلستان35 ص

كارآموزی گیاهپزشکی -سازمان جهاد كشاورزی- مدیریت حفظ نباتات استان گلستان35 ص

دسته بندی	کشاورزی و زراعت
فرمت فایل	doc
حجم فایل	246 کیلو بایت
تعداد صفحات	35

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مراحل انجام شده در انسكتاریوم 1

شناخت زنبور براكون و نحوه تاثیر آن 1

میزبانهای مهم براكون برای تكثیر انبوه 2

گونه های مهم زنبور براكون در ایران 2

نحوه پارازیت كردن زنبور براكون 2

روش پرورش و تكثیر انبوه زنبور براكون 3

بید آرد Ephestia kuhniella 4

مشخصات ظاهری 4

زیست شناسی پروانه بید آرد Ephestia kuhniella 4

پرورش و تكثیر انبوه پروانه بید آرد در آزمایشگاه 5

پرورش و تكثیر انبوه زنبور و پارازیتوئید براكون 6

شرایط رهاسازی زنبور براكون 7

زنبورهای تریكوگراما 7

مشخصات مرفولوژیكی زنبور 7

1- پرورش پروانه بید غلات 8

2- پرورش پروانه بید آرد 9

پرورش زنبور تریكوگراما 10

كرم ساقه خوار ذرت 11

زیست شناسی 12

مبارزه 12

دستورالعمل رهاسازی عوامل كنترل طبیعی در مزارع ذرت 13

5- رهاسازیهای تداخل نسل آخر فصل 15

دستورالعمل رهاسازی عوامل كنترل طبیعی در مزارع ذرت استان خوزستان 15

دستورالعمل مبارزه بیولوژیك با كرم ساقه خوار برنج 16

6- رهاسازی زنبور برای كنترل نسل اول ساقه خوار برنج 17

7- ارزیابی های رهاسازی انجام شده نسل اول 17

8-رهاسازی زنبور برای كنترل نسل دوم كرم ساقه خوار 18 9-ارزیابی نسل دوم 18

دستورالعمل واگذاری انسكتاریوم ها و كارگاه های دولتی بصورت پیمان تولید در استانها و تعیین سهمیه تولید زنبور تریكوگراما برای بخش خصوصی 19

دستورالعمل رهاسازی حشرات مفید زنبورهای تریكوگراما و براكون در مزارع گوجه فرنگی 20

مراحل اجرائی این برنامه به شرح ذیل خواهدبود 21

توضیحات تكمیلی 21

دستورالعمل رهاسازی عوامل كنترل طبیعی در مزارع گوجه فرنگی استان خوزستان 22

رهاسازی بر علیه نسل دوم كرم قوزه در روی پنبه و تداخل نسل 23

دستورالعمل رهاسازی عوامل كنترل طبیعی (تریكوگراما و براكون) در مزارع سویا 24

رهاسازی زنبور براكون درمیان بوته های سویا 25

بررسی تاثیر عوامل كنترل طبیعی رهاسازی شده 26

مراحل انجام شده شده در كلینیك بیماری های گیاهی شناسی با انواع محیط های كشت 26

محیط كشت Kings 27

محیط كشت پوان 27

تهیه ی روش محیط كشت kings 28

تهیه ی محیط كشت نوترینت آگار NA 28

تهیه محیط كشت PDA 28

نحوه ی ریختن محیط كشت درون بتری 29

تهیه ی سوسپانسیون باكتری 29

تستهای تشخیص سودوموناس 30

تست اكسیداز 30

تست گرم 30

تست H₂O₂ كاتالاز 31

تست H₂ 31

تست سیب زمینی 32

مراحل انجام شده در انسكتاریوم :

شناخت زنبور براكون و نحوه تاثیر آن:

زنبور براكون از خانواده Braconidae واكتوپارازیت می باشد. حشره ماده بطول 4-3 میلیمتر بوده و چشم های سیاه و براقی در فرق سر دارد. رنگ عمومی بدن این حشره زرد حنایی ولی قسمت هایی از سر و قسمت زیرین سینه بهرنگ قهوه ای است. در ابتدای فصل بعلت سرما تیره رنگ ولی هرچه دما بالا رود روشن تر می گردد. شكم زنبور ماده بعلت بارور بودن متورم می باشد. مهمترین فرق بین زنبور براكون مادهو زنبور نر در وجود تخمریز در زنبور ماده و اختلاف طول شكمهاست. زنبور ماده دارای شاخك 16 مفصلی ولی نرها كلا 21 مفصلی می باشند. تخم ریز ماده ها در حالت عادی از نصف طول بدن حشره بزرگتر است ولی در موقع نیش زدن میزبان بلندتر می شود.این زنبور به میزبانهای متحرك حمله می كند.

طول عمر ماده ی جفت گیری نكرده 20 روز ولی ماده های جفت گیری كرده تا 60 روز هم می رسد. برای تكثیر انبوه زنبور براكون از میزبانهایی استفاده می شود كه حائز شرایط زیر باشند:

1- براحتی قابل پرورش باشند

2- اقتصادی باشند

3- امكان پرورش داشته باشند

میزبانهای مهم براكون برای تكثیر انبوه:

1- Epmestia kuhniellu – پروانه آرد

2- Coreyracophala nica پروانه بید برنج

3- Galleria melonell – پروانه موم

4- Plodia intor punetella – شب پره هندی

گونه های مهم زنبور براكون در ایران:

B.hebator

B.iranicus

B.lefroy

از بهترین میزبانهای زنبور براكون در طبیعت:

كرم قوزه1-Heliothis gossipiella

پیرائوستا (ساقه خوار اروپایی ذرت) 2-Ostrinia nubilalis

نحوه پارازیت كردن زنبور براكون:

حشره ماده قبل از تخمگذاری روی لارو میزبان با نیش زدن آنرا فلج می كند بدین صورت كه ابتدا لوله تخمریزی خود را وارد بدن لارو نموده و نوعی سم وارد بدن كرده و آنرا فلج می كند سپس شروع به تخمگذاری بر روی بدن میزبان خود می نماید و تخم های خود را بطور تك تك یا دسته جمعی در روی حلقه های بدن لارو قرار می دهند تخمها پس از 20 الی 24 ساعت در شرایط محیط تفریخ شده و تبدیل به لارو زنبور می شوند. زنبور براكون دارای 3 سن لاروی بوده كه با تغذیه از محتویات داخل بدن میزبان حدودا پس از 3 روز بر حسب شرایط محیط تبدیل به شفیره می شود و موجب از بین رفتن لارو میزبان می گردند. این شفیره ها كه در كمر لاشه میزبان درون پیله سفید و ابریشمی قرار دارند حدودا پس از 6-4 روز تبدیل به زنبور بالغ براكون می شوند. عمر زنبور نر كوتاهتر از ماده و از 5 روز تجاوز نمی كند (در شرایط آزمایشگاهی) یك زنبور ماده قادر است حدود 100 عدد لارو را نیش بزند ولی تنها نیش زدن د لیل پارازیت كردن نیست تعداد تخمها در یك دوره تخمگذاری از 1 تا 100 عدد متغیر است. دوره زندگی زنبور براكون بین 7-14 روز می باشد.

روش پرورش و تكثیر انبوه زنبور براكون:

این زنبور بطور طبیعی در نواحی جنگلی و حواشی مزارعی كه كمتر دستخوش سمپاشی باشند وجود دارد. اگر آلودگی شدید نباشد بصورت طبیعی قادر به كنترل لارو میزبان در حد یك سمپاشی می باشد ولی اگر آفت دست طغیانی داشته باشد ممكن است جمعیت زنبور برای كنترل كافی نباشد. بنابراین باید اقدام به پرورش و تكثیر انبوه زنبور نموده و در صورت امكان مزرعه را از زنبور اشباع كرد. برای پرورش و تكثیر انبوه زنبور براكون اواخر فصل تابستان و اوایل فصل بهار اقدام به جمع آوری این حشره از مزارع نموده و آنرا بوسیله یكی از میزبانهای واسط كه در حال حاضر بید آرد است تكثیر انبوه می كنیم.

بید آرد Ephestia kuhniella:

مشخصات ظاهری:

این آفت انباری و از خانواده Parilidac است. عرض پروانه با بالهای باز بین 20-25 میلیمتر و بالهای رویی طویل به رنگ خاكستری پر رنگ و در روی هر یك از آنها در نوار كم رنگ و لكه های تیره كوچك دیده می شود. بال های زیرین پهن تر و سفید رنگ و دارای ریشك دمایی در حاشیه بال می باشد.

لارو كامل بطول15-18 میلی متر به رنگ سفید مایل به صورتی قسمت سر و پشت سینه اول، پاهای سینه ای به رنگ قهوه ای مایل به زرد بوده و درونی هریك از حلقه های شكم لكه های كوچك سیاه رنگ مجهزبه یك موی طویل وجود دارد. پای شكمی پنج جفت و دارای قلابهایی در حول یك دایره است.

زیست شناسی پروانه بید آرد Ephestia kuhniella

این حشره در انبارهای گرم و مساعد بطور دائم فعالیت می كند. فعالیت آن در هنگام شب بوده و در روز بدون حركت با بالهای تپه باقی می ماند. تخم ریزی در شب و در دسته های 10 تا 20 عددی روی مواد آردی می گذارد. دوره رسته همچنین بر حسب شرایط محیط از 4-16 روز می باشد . لاروها از مواد آردی تغذیه كرده و در این فاصله 5 بار حبه عوض می كنند. دوره شفیرگی 7 تا 16 روز و پس از این مدت پروانه بالغ خارج می گردد تكامل آن تا تخم تا حشره بالغ بین 45 تا 60 روز بر حسب شرایط محیط تغییر می كند.

پرورش و تكثیر انبوه پروانه بید آرد در آزمایشگاه:

در آزمایشگاه جهت پرورش و تكثیرانبوه این حشره كه بعنوان میزبان واسط زنبور پارازیتوئید براكون ،شناخته می شود از آرد غلات مانند گندم یا ذرت مخلوط با سبوس استفاده می كنند برای این منظور مقدار معینی آرد مخلوط با سبوس در طشت های مخصوص آلوده سازی به نسبت 3 به 1 می ریزند. به ازای هر كیلو آرد مصرفی 15/0 تا 17/0 تخم حشره بر روی مخلوط بطور یكنواخت می پاشند. سپس طشت ها را در اتاق انتظار كه دمای آن تغییرات 125 و تغییرات رطوبت در آن 565% باشد انتقال می دهند.

تخم ها پس از تفریخ تبدیل به لارو حشره شده و لاروها جهت تغذیه به داخل توده آرد راه می یابند و در این رابطه كانال هایی درون توده ایجاد می شود بر اثر فعالیتتوسط لاروها پس از مدتی آرد سفت و سخت شده و مخلوط مذكور نیز كیفیت غذایی اولیه را ندارد كه در اینصورت 1 الی 2 بار هر تشت آلوده را تجدید محتوا نموده و مقداری آرد به مخلوط می افزایند. درجه حرارت و رطوبت محیط و تشت های آلوده شده دائما كنترل می شود. لاروها در شرایط مطلوب 4 الی 5 بار پوست اندازی می كنند. وقتی تغذیه لاروها كامل شد و مراحل رشد لاروی طی شد لاروهای سنین 4 الی 5 را كه حدودا 25 الی 30 روز پس از آلوده سازی تولید می شوند در انبار زنبور براكون قرار می دهند.

پرورش و تكثیر انبوه زنبور و پارازیتوئید براكون

طشت های محتوی لاروهای درشت سن 4 و5 را به واحد پرورش زنبور براكون انتقال می دهند. پس از لاروگیری از این طشت ها بازای هر زنبور 3 لارو در ظروف مخصوص پرورش زنبور براكون در اختیار زنبور براكون قرار می دهند. در این شرایط حداقل 80% زنبور باركون ماده و 20% نر است. زنبور براكون اكتوپارازیت ابتدا با تخمریزی خود میزبان را نیش زده و پس از فلج كردن میزبان شروع به تخم ریزی بر روی بدن میزبان می نماید. تخم ها تك تك یا در دستجات چند تایی گزارده می شود. تخم ها كشیده وپس از 12 الی 24 ساعت در شرایط آزمایشگاهی (دما 2 3 درجه) و (رطوبت 555%) تفریخ و لاروها ظاهر شده، در این شرایط لاروها مزارع به تغذیه از بدن لارو میزبان نموده و زندگی خود راكامل می كنند. زنبور براكون 3 سن لاروی دارد. پس از طی مرحله لاروی شفیره های براكون داخل پیله سینه و ابریشمی در كنار لاشه میزبان دیده می شود. در مرحله شفیرگی عملیات لاروزدایی و شفیره گیری در ظروف مخصوص انجام می گیرد و دوره شفیرگی بین 3 الی 5 روز است.

از روز هشتم به بعد لاروها پارازیت كردن شفیره ها را به ظروف مخصوص انتقال میدهند و تدریجا زنبورهای بالغ خارج می گردد. مدت 3 الی 5 روز این ظروف محتوی شفیره زنبورهای بالغ را جدا كردن پس از تعیین و جداسازی زنبورهای نر و ماده آنها را به نسبت های معین در پروسه تكثیر وارد كرده و لارو حشره جهت تكثیر در اختیارش می گذارند.

اخیرا جهت پرورش و تكثیر انبوه زنبور براكون از كارگاههایی استفاده می كنند كه كاربرد آنها از نظر انبوه سازی و جلوگیری از هزینه های كارگری و حذف بعضی از مراحل تكثیر به روش بالا مزیت دارد. زنبور براكون پارازیتوئیه بسیار قوی و با ارزش بوده، در بعضی از موارد مانند لارو سزامیا در شرایط آزمایشگاه تا 16 عدد شفیره بدست آمده است.

شرایط رهاسازی زنبور براكون:

زنبور براكون مانند زنبور تریكو گرانا باید در شرایط خنك مانند صبح زود، یا غروب كه گرمای شدید دفع شده است رهاسازی شود.

زنبورهای ذخیره شده در یخچال را چند ساعت قبل از رهاسازی از یخچال بیرون آورده و آنها را با آب عسل 10% تغذیه نموده سپس به مزرعه انتقال می دهیم.

به ازای هر هكتار معمولا 1000 عدد زنبور براكون كه 80% ماده و 20% نر می باشد رها می شود، زنبورهای براكون در ظروف دربسته به مزرعه منتقل كرده، سپس در چند نقطه مزرعه در ظروف را برداشته و آنرا رها می كنند. در شرایط مطلوب شعاع پرواز زنبور براکون تا 1 كیلومتر می رسد.

زنبورهای تریكوگراما:

مشخصات مرفولوژیكی زنبور:

زنبور تریكوگراما در آخر فصل تابستان (اواخر مرداد، شهریور) از روی دستجات تخم پروانه كرم ساقه خوار برنج از مزارع برنج جمع آوری می شود. برای پرورش زنبور در انسكتاریوم لازم است میزبان واسط آزمایشگاهی مناسبی در اختیار داشته باشیم.از جمله این میزبانها پروانه بیدآرد و پروانه بید غلات را می توان نام برد كه در اینجا چگونگی پرورش هر یك از دو میزبان از نظر گرامی خوانندگان می گذرد.

1- پرورش پروانه بید غلات

این پروانه از آفات هم انباری بوده كه در انبارهای غلات بخصوص گندم و جو به وفور یافت می شود. برای تولید انبوه این حشره در انسكتاریوم از جو استفاده میشود. ضروری است ابتدا جوها را پس از الك كردن با استفاده از قرص های تصعیدی ضد عفونی نماییم.

سپس هر یك كیلوگرم جو با 2/1 گرم تخم این پروانه آلوده سازی می گردد.

تخم ها در دمای 225 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 85-70 درصد پس از 7-5 روز تفریخ گشته، لاروها بتدریج وارد دانه های جو می گردند. در هفته دوم و سوم پس از آلوده سازی نسبت به درصد گیری دانه های جو از نظر میزان آلودگی اقدام و درصد قابل قبول 70 درصد به بالا می باشد.

پروانه حدود 30 روز پس از آلوده سازی ظاهر گشته در این زمان جوهای آلوده به قالب منتقل و قالبهای محتوی جو در داخل كاور پلاستیكی قرار داده می شود. سپس به اتاق پرورش پروانه و تخم گیری انتقال می یابد. پروانه ها هر روز صبح وعصر جمع آوری و به قیف های تخم گذاری كه از جنس پلاستیك سخت می باشد (بطوریكه دهانه گشاد قیف ها با پارچه دوشر ظریف پوشیده می شود) انتقال می یابد در هر قیف 6-4 گرم پروانه ریخته می شود. قیف های محتوی پروانه از قسمت دهانه گشاد روی صفحه كاغذ ورقی قرار داده می شود. هر روز صبح تخمهای تولید شده جمع آوری از هر قیف بطور متوسط نیم گرم تخم پروانه جمع آوری می شود و پس از پولك زدائی طبق برنامه كار انسكتاریوم (تكثیر زنبور یا آلوده سازی) مورد مصرف قرار می گیرد. قابل ذكر است در صورتیكه پروانه بطور یكنواخت روی صفحه كاغذ تخم نگذارد قسمتهای خالی را ابتدا به صمغ آغشته و سپس بوسیله قلم مو از تخم موجود در صفحاتی كه تخم كمتری دارند محلهای خالی را تخم پاشی می كنیم تا پراكندگی تخمها روی كاغذها یكنواخت گردد.

قابهای محتوی جوهای آلوده حداكثر بمدت 2 ماه و قیف های محتوی پروانه حداكثر به مدت 4 روز نگهداری و سپس حذف می شوند.

2- پرورش پروانه بید آرد

برای پرورش پروانه بید آرد از بلغور گندم وذرت و آرد گندم معمولی سفید استفاده می شود. نسبت اختلاط این 3 ماده 1:1:1 می باشد. اگر به سه كیلوگرم مخلوط فوق مقدار 150 گرم شكر و 150 گرم مخمر اضافه می گرد. در میزان تخم دهی و رشد پروانه اثر چشمگیری دارد بطوریكه اختلاف آن معنی دار است. پس از آماده سازی مخلوط فوق را در طشت پلاستیكی یا باكس های مخصوص ریخته و بر روی هر كیلوگرم ماده غذایی 3/0 گرم تخم پروانه میزبان پاشیده می شود. دهانه ظرفهای پلاستیكی با پارچه توری مسدود گشته تا لاروهایی پس از تفریخ تخم از محیط پرورش خارج نشوند. تخم ها پس از حدود یك هفته تفریخ می گردند.

در صورتیكه لازم باشد 20-15 روز پس از آلوده سازی نسبت به تجدید تغذیه با بلغور اقدام می شود. پروانه ها حدود یكماه بعد ظاهر می شوند كه با استفاده ازدستگاه وكیوم (مكنده) جمع آوری و به قیف های پلاستیكی كه دهانه گشاد آنها با پراچه توری ساكا پوشیده شده منتقل می شوند. پروانه ها می توانند تخم های خود را از روزنه های پارچه عبور داده و روی صفحه فیلم رادیوگرافی یا صفحات صاف بریزد. تخم های تولید شده هر روز صبح جمع آوری و سپس بر اساس نیاز مورد استفاده قرار می گیرند.

در صورتیكه لازم باشد تخم های تولید شده جهت تكثیر زنبور استفاده شود بدلیل اینكه حشره تخم های خود را به صفحه كاغذ نمی چسباند ابتدا صفحه كاغذ به صمغ درختی كه در انسكتاریوم تهیه می گردد آغشته شده و بلافاصله روی آن تخم پاشیده می شود وپس از خشك شدن دراختیار زنبور گذاشته می شود.

برای پرورش این میزبان دمای 225 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 75-60 درصد لازم است.

پرورش زنبور تریكوگراما:

دسته تخمهای پارازیته كرم ساقه خوار برنج، از طبیعت جمع آوری شده در داخل ارلن آزمایشگاهی قرار می گیرند و اطلاعات كامل از جمله محل جمع آوری و تاریخ و غیره بر روی اتیكت ارلن ثبت می شود تا زنبورهای تولید بعدا در محل اصلی خود رهاسازی گردند. پس از خروج زنبور، تخم های تازه میزبان واسط آزمایشگاهی در اختیار زنبور قرار داده می شود. زنبورها پس از جفتگیری تخمهای میزبان را پارازیته می كنند هر زنبور ماده می تواند 30 تا 60 عدد تخم میزبان را پارازیته نماید رعایت تناسب بین زنبور و میزبان واسط ضروری است.