صدور رای |حکم یا قرار

صدور رای |حکم یا قرار

صدور رای |حکم یا قرار

به تصمیم دادگاه رأی گفته میشود که یا حکم است یا قرار.

حکم: چنانچه رای دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن باشد، حکم و در غیر این صورت قرار نامیده میشود. ۲۹۹ق ادم

برای اینکه تصمیم دادگاه حکم تلقی شود ۲شرط لازم است(شرایط اینکه تصمیم دادگاه حکم باشد):

۱_ راجع به ماهیت دعوا باشه، یعنی تصمیم دادگاه منوط به شکل دعوا نباشه و مربوط به ماهیت امر مورد ترافع باشد. مثلا اگر موضوع دعوا الزام به تنظیم سند رسی ملک باشد، و دادخواست نیز به درستی تقویم شده باشد دادگاه وارد رسیدگی میشود و بررسی طرفین قرارداد میشود.

یعنی ماهیت امر را مورد بررسی قرار می دهد و تصمیمی هم که میگیرد راجع به ماهیت دعواست اما اگر در همین مثال دادخواست ایراد داشته باشد و ناقص باشد مثلا مالک طرف دعوا واقع نشده باشد دیگر دادگاه وارد ماهیت موضوع نمیشود و به صورت شکلی دعوا را رد می کند. پس تصمیمی که دادگاه اتخاذ می کند قرار است چون راجع به ماهیت دعوا نیست.

۲_ قاطع دعوا باشد. تصمیمی که دادگاه میگیرد علاوه بر اینکه راجع به ماهیت دعوا باشد باید قاطع دعوا باشد که حکم تلقی شود.

منظوراز قاطع رای باشد، یعنی صدورآن تکلیف دعوا در دادگاه مشخص میشود. مثلا حکم بر محکومیت خوانده صادر میشود یا حکم بی حقی خواهان صادرمیشود. تکلیف پرونده هم مشخص میشود.

پس اگر تصمیم دادگاه این ۲ شرط را داشته باشد حکم نامیده میشود.

اما اگر این ۲شرط را نداشته باشد قرار می باشد. مثلا قرار ابطال دادخواست: قرار عدم استماع دعوا، این جور دعواها چون راجع به ماهیت دعوا نیستند و راجع به شکل دعوا هستند قرار نامیده میشوند.

مثلا در مورد قرار ابطال دادخواست اصلا دادگاه هیچ وقت وارد ماهیت نمیشود چون مواردش مشخص است و هرچی در قانون آمده که منجر به ابطال دادخواست میشود، مثلا شکل کار ایراد دارد.

یا مثلا قرار کارشناسی اگرچه راجع به ماهیت دعوا است چون دادگاه میخواهد، درباره ماهیت دعوا می خواهد بررسی کند قرار کارشناسی صادر می کند، ولی چون قاطع دعوا نیست قرار گفته می شود.

اگردادگاه قرار کارشناسی صادر کند آیا تکلیف پرونده معلوم میشود؟ خیر

دادگاه بعد از نظر کارشناسی می آید حکم صادر می کند.

قرار کارشناسی وسو قرار معاینه کلی به این علت که قاطع دعوا نیستند قرار نامیده میشود.

بعد از اینکه دادگاه رای فرد را صادر کرد چه حکم وچه قرارباشد در سیستم دادگستری تایپ شده و بعد از توسط قاضی صادر کننده رای به طرفین ابلاغ میشود.

به موجب تبصره ماده ۴۷ ق ادم اگر طرفین وکیل هسته باشند، دادنامه فقط به وکیل ابلاغ میشود و له خواهان یا خوانده ابلاغ نمیشود و بعد از اینکه دادنامه به طرفین ابلاغ شد ممکن است در رای اشتباه تایپی یا اشتباه نوشتاری رخ داده باشد.

یعنی درنگارش رای ممکن است اشتباهی صورت گرفته باشد که قانونگذار سهواز عبارت قلم یاد می کند.(ممکن است در رای سهو قلم رخ داده باشد)

در این صورت اگر در رای سهو قلم رخ داده بشه، دادگاه باید رای تصحیحی صادرکند مثلا موضوع دعوا پلاک ۲٠بوده و در رای ۲قید شده یا خواسته ۱٠٠ م ت بوده و ۱٠٠م ریال قید شده و اسم طرف اصغربوده و اکبر قیدشده ، و اشتباه بوده و طبیعی است و ایرادی ندارد.

فایل ورد (قابل ویرایش)بعد از پرداخت لینک نمایش داده میشود