شناسایی عناصر اصلی ریسک و بررسی چگونگی تأثیر بالقوه آن

شناسایی عناصر اصلی ریسک و بررسی چگونگی تأثیر بالقوه آن

شناسایی عناصر اصلی ریسک و بررسی چگونگی تأثیر بالقوه آن

مقدمه
تحولات عمده در محیط کسب و کار، مثل جهانی شدن کسب و کار و سرعت بالای تغییرات در فناوری، باعث افزایش رقابت و دشواری مدیریت در سازمانها گردیده است. در محیط کسب و کار امروز، مدیریت و کارکنان می بایست توانایی برخورد با روابط درونی و وابستگیهای مبهم و بغرنج میان فناوری، داده ها، وظایف، فعالیتها، فرایندها و افراد را دارا باشند. در چنین محیطهای پیچیده ای سازمانها نیازمند مدیرانی هستند که این پیچیدگیهای ذاتی را در زمان تصمیم گیریهای مهمشان لحاظ و تفکیک كنند. مدیریت ریسک مؤثر که بر مبنای یک اصول مفهومی معتبر قرار دارد، بخش مهمی از این فرایند تصمیم گیری را تشکیل می دهد. در این مقاله این اصول بوسیله شناسایی عناصر اصلی ریسک و بررسی چگونگی تأثیر بالقوه این عناصر در موفقیت سازمانها و چگونگی مقابله و مدیریت ریسك ها مورد بحث قرار می گیرد.

حادثه : ( ACCIDENT)

عبارتست از یك اتفاق یا واقعه ناخواسته وبرنامه ریزی نشده ای كه در اثر عوامل وشرایط غیر ایمن به وجود می آید و منجر به صدمات وخسارتهای مالی و جانی و یا هردو با هم میگردد .

حادثه ناشی از كار:

حادثه ناشی از كار عبارتست از حادثه ای كه در حین انجام وظیفه و به سبب آن، برای كارگر اتفاق می افتد. مقصود از حین انجام وظیفه، تمامی اوقاتی است كه كارگر در كارگاه، موسسات وابسته به ساختمان ها و محوطه آن مشغول كار باشد و یا به دستور كارفرما در خارج از محوطه كارگاه مامور انجام كاری می شود. در ضمن تمام اوقات رفت و آمد بیمه شده از منزل به كارگاه و كارگاه به منزل ، جزو این اوقات محسوب می شود.

خطر(بالقوه ) HAZARD

هر گونه منبع با وضعیت بالقوه خسارت خواه به صورت جراحات انسانی یا بیماری، صدمه به اموال و تجهیزات، خسارت به محیط كارگاه و یا تركیبی از آنها . به عبارت دیگر به شرایطی گفته می شود كه در آن امكان صدمه و خسارت جانی و مالی به افراد وجود دارد .

خطر(بالفعل ) DANGER

قرار گرفتن در شرایطی كه خطر بالقوه به همراه سایر عوامل خطرناك وجود دارد و امكان بروز حادثه در آن حتمی باشد .

رویداد INCIDENT

رویداد (incident) عبارت از یك رخداد یا اتفاق كه منجر به یك حادثه (accident) شده و یا استعداد (قابلیت) تبدیل به حادثه را داشته است .

توجه : یك رویداد (incident) كه منجربه بیماری، جراحت، صدمه و یا سایر خسارات نشده است را near-misses نیز می‌‌گویند. كلمه رویداد (incident) شامل این موارد near-misses هم می‌‌شود

مدیریت ریسک (رویكردی نوین برای ارتقای اثربخشی سازمانها)

چكیده

عدم اطمینان محیطی و شدت رقابت سازمانها و مدیران، آنها را با چالشهای متعدد مواجه ساخته است. برای مدیر مؤثر این چالشها، رویكردهای نوین مدیریت و شایستگیهای خاص طرح و توصیه شده است. شناسایی و مدیریت ریسك یكی از رویكردهای جدید است كه برای تقویت و ارتقای اثربخشی سازمانها مورد استفاده قرار می گیرد. به طوركلی، ریسك با مفهوم احتمال متحمل زیان و یا عدم اطمینان شناخته می شود كه انواع مختلف و طبقه بندیهای متنوع دارد. یكی از این طبقه‌بندیها ریسك سوداگرانه و ریسك خطرناك است. تمامی اشكال ریسك شامل عناصر مشتركی چون محتوا، فعالیت، شرایط و پیامدها هستند. طبقه بندی دیگر ریسك استراتژیك و ریسك عملیاتی است. مدیریت ریسك به مفهوم سنجش ریسك و سپس اتخاذ راهبردهایی برای مدیریت ریسك دلالت دارد. انواع ریسك ها برحسب احتمال وقوع و تأثیر آنها قابل تقسیم است كه نتیجه آن پورتفوی ریسك و اعمال استراتژی‌های مناسب (انتقال، اجتناب، كاهش و پذیرش)

تعریف ریسك و انواع آن

تعریف ریسك:

برای درک طبیعت ریسک، ابتدا باید از تعریف آن آغاز كرد. اگرچه تفاوتهای فراوانی در چگونگی تعریف ریسک وجود دارد، ولی تعریفی که در ادامه ارائه می‌شود، به‌طور مختصر ماهیت آن را نشان می‌دهد: ریسک یعنی احتمال متحمل شدن زیان .

این تعریف شامل دو جنبه اصلی از ریسک است:

* مقدار زیان می بایست ممکن باشد؛

* عدم اطمینان در رابطه با آن زیان نیز می‌بایست وجود داشته باشد.

در اکثر تعاریفی که از ریسک شده است، به‌صورت روشن به دو جنبه آن، یعنی زیان و عدم اطمینان، اشاره شده است. ولی سومین جنبه آن، یعنی انتخاب، معمولاً به‌صورت ضمنی مورد اشاره قرار می گیرد که منظور از انتخاب، چگونگی توجه نمودن به آن است. این سه شرط، پایه های اساسی ریسک و مبنایی برای بررسی عمیق’تر آن هستند.

عناصر اصلی ریسك :

تمامی اشکال ریسک، چه آنها به‌ عنوان ریسک سوداگرانه طبقه بندی شده باشند، چه به ‌عنوان ریسک خطرناک ، شامل عناصر مشترکی هستند كه شامل چهار عنصر ذیل است:

1 – محتوا 2 – فعالیت

3 – شرایط 4 – پیامدها