تاریخچه بورس در جهان

تاریخچه بورس در جهان

تاریخچه بورس در جهان :

دیوید هیوم كه آدام اسمیت او را بزرگترین و ارجمندترین فیلسوف عصر نامیده نخستین بار ضمن اشاره به راسته بورس ، آن را مكانی فراتر از محل صرف قهوه و هدر دادن كاغذ و جوهر و قلم می داند . او می گوید : اگر اوراق بهادار نباشند كه پس اندازها را جذب كنند این وجوه صرف خرید زمین و مستغلات می شوند كه در آن صورت فعالیتهای تجاری عام المنفعه لطمه می بینند .

در اواخر قرون وسطی ملاقات بازرگانان به تدریج صورت منظمی به خود می گرفت در قرن پانزدهم و حوالی 1450 میلادی ، بازرگانان بلژیكی در شهر بورژو مركز فلانو در شمال غربی بلژیك در میدانی به نام تربوئرس در مقابل خانه بزرگزاده ای به نام فن در بوزه جمع می شدند و به داد و ستد و پرداختند . میادین محل تجمع بازرگانان به بورس مشهور شد. لزوم تأسیس بورس در شهر آنورس بلژیك در 1460 احساس گردید و آن زمانی بود كه شهر بورژو به دلیل پیشروی دریا رو به ویرانی گذاشته بود و عده زیادی از بازرگانان شهر بورژو به بندر آنورس در بلژیك كوچ كرده بودند .

این پیشینه تاریخی بی شباهت به سابقه ایجاد بانك نیست كه در آن مورد هم ، افرادی جهت تبادل پول روی نیمكتهای میدانهای قدیمی و سنتی اروپا می نشستند ، كه بعدها نام بانك از همان لغت بنك به معنی نیمكت اخذ شد ، ایجاد بانك و بورس هر دو در نتیجه انباشت تجربه و مهارت انسان و نیاز به مكانیسمهای تسهیل كننده بوده است.

رشد بورس و جا افتادن آن در عملیات تجاری و اقتصادی ، با انقلاب صنعتی اروپا و شكوفایی اقتصاد تازه متحول شده آن قاره ،‌ از كشاورزی به صنعتی همراه بوده است و نكته قابل توجه آنكه درست در هنگام جهش معاملات بورس و پا گرفتن آن ،‌دول اروپایی مانند انگلستان ، آلمان و سوئیس قوانین و مقررات ناظر بر فعالیت این نهاد را وضع كردند و قبل از اینكه امنیت سرمایه گذاری به خطر افتد و موجباتی فراهم شود كه صاحبان پس اندازهای كوچك ، صنایع نوپای اروپایی را از موهبت مشاركت خود محروم نمایند، ضمانت های اجرایی قانونی وضع شد تا از هر گونه تقلب و تزویر و پایمال شدن حقوق صاحبان سهام جلوگیری گردد.

اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم در شهر آمستردام تشكیل گردید و كمپانی معروف استعماری “ هند شرقی ” سهام خود را در آن بورس عرضه نمود.

بورس آمستردام امروزه نیز یكی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بین المللی است.

دومین بورس معتبر دنیا ، بورس لندن است كه از سال 1801 میلادی با انتشار 4000 سهم 50 پوندی به مبلغ 200000 پوند و با عضویت 500 نفر اقتتاح شده و آغاز به كار نمود . از ابتدای امر ، در بورس لندن اوراق بهادار خارجی و داخلی مورد داد و ستد قرار می گرفته است . بورس نیویورك در اواخر قرن هیجدهم تأسیس شده و با وجود رقیب دیگری به نام بورس امریكن ، از نظر حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریكا ، در مقام اول قرار دارد. گرچه تا قبل از تأسیس بورس نیویورك نیز ، اوراق قرضه و سهام شركتها توسط دلالان و بازرگانان حرفه ای مورد داد و ستد قرار می گرفت ، اما در سال 1792 ، بیست و چهار نفر از واسطه های خرید و فروش سهام تصمیم گرفتند با انتخاب محل معیینی در آنجا مستقر شده و موجباتی را فراهم آورند تا متقاضیان خرید سهام شركتها یا فروشندگان اوراق قرضه به آنجا مراجعه نمایند .

در آمریكا ، اولین محل شناخته شده به عنوان بورس اوراق بهادار در نیویورك در محوطه ای در زیر سایه درخت نارون بزرگی در خیابان “وال استریت ” بود كه بعدها به قهوه خانه ای در نزدیكی همان محل انتقال یافت.