گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل

هدف از این پایان نامه گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل می باشد

نظریه تحلیل رفتار متقابل توسط اریک برن(1961)- روان پزشک و روانکار تربیت شده در مکتب فروید- بنیان گذاری شده و از نظر تاریخی، توسعه و ادامه روانکاری است که مفاهیم آن به ویژه برای درمان گروهی طرح‎ریزی شده است(نوابی نژاد، 1383).این نظریه برای بکارگیری در گروه درمانی، رویکردی عالی و مناسب است. برن معتقد است که درمان گروهی اطلاعات بیشتر و سریع تری را درباره برنامه‎های شخصی زندگی فرد در مقایسه با درمان های فردی ارائه می دهد.

گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در یک زمینه گروهی که در آن اعضاء می‎توانند طرح و دستورالعمل زندگی خود را که از خاطرات اولیه‎شان نشأت می‎گیرد در تعامل با یکدیگر تجزیه کنند، بهترین انتخاب درمانی برای این افراد است. راه های زیادی برای خودشناسی از طریق تحلیل تعامل درون گروهی وجود دارد؛ چنانچه در کارکرد گروه های گشتالتی -اکنون و اینجا- مشاهده می‎شود. گروه‎های تحلیل رفتار متقابل مسائل گذشته را به زمان حال می‎آورد، و اعضای گروه با معرفی اعضای خانواده خود در گذشته و حال، این فرآیند را تسهیل می‎کنند. در نتیجه تعامل های درون گروهی، اعضا فرصت های بسیاری خواهند داشت تا تصمیمات گذشته خود را مرور کنند و به چالش بکشند و تصمیمات جدید را به تجربه بگذراند. در درمان گروهی رویکرد تحلیل رفتار متقابل، یکی از استدلالات قوی آن است که گروه تجزیه زنده ای را فراهم می‎آورد که اعضا آن را با خود به خانواده، دوستان و جامعه‎ای که درآن زندگی می‎کنند، انتقال می دهند(نوابی نژاد، 1383).

"بالغ" که وظیفه خود را به عنوان تخمین احتمالات انجام می‎دهد، می تواند سیستم ارزشی جامعی را تنظیم کند که قادر باشد نه تنها روابط ازدواج بلکه تمام ارتباطات زندگی انسان را احاطه نماید. بر عکس کودک، "بالغ" می تواند عواقب یک کار را حدس بزند، و لذت آنی را به تعویق بیندازد. "بالغ" می تواند سیستم ارزش‎ها وتصمیم های تازه را بر پایه بررسی های جدیدی در زمینه تاریخ و فلسفه و مذهب آغاز کند.و برعکس "والد"، "بالغ" در فکر حفظ شخص است نه در فکر حفظ سنتها و دستگاه. "بالغ" می تواند آگاهانه به خود بقبولاند که محبت آمیز بودن مهم است(برن، به نقل از عدالتي 1388). در توضیح گروه‎های مشاوره و روان درمانی می توان گفت در این نوع گروه‎ها که از نوع گروه‎های کوچک (زیر 12 نفر) هستند، به درمان مشکلات روانی داوطلبان کمک می‎شود. اعضای گروه مشکلی دارند و برای دریافت کمک و توصیه های درمانی مراجعه می‎کنند. در این گروه ها، کار از ارائه اطلاعات صرفه فراتر می رود و برقراری روابط حسنه مشاور با مراجعان و به وجود آوردن جوی مملو از اعتماد و احترام و تفاهم ضروری است، تا افراد گروه به تدریج مسائل خود را مطرح سازند و با بهره‎گیری از بازخوردی که از دیگران دریافت می‎دارند، به حل مشکلاتشان موفق شوند(شفیع‎آبادی، 1384).

عموماً زمان گروه درمانی بین یک تا دو ساعت است و متوسط آن یک‎و‎نیم ساعت است. گروه درمانی بین 3 تا 15 نفر موفقیت آمیز است و بسیاری از درمانگران حد متوسط را بین 8 تا 10 نفر ذکر کرده اند. این در حالی است که کاپلان و سادوک معتقدند گروه درمانی با گروه‎های کوچک مثل 3 نفر و گروه های بزرگتر تا 15 نفر نیز موفق بوده است. آنچه مهم است این که به تعداد اعضای شرکت کننده در گروه توجه خاص شود؛ زیرا از عوامل موثر و مفید در کسب موفقیت به شمار می‎آید (عامري، 1384). 

فهرست مطالب

تحليل رفتار متقابل     14
تاريخچه تحليل رفتار متقابل    14
تعريف تحليل رفتار متقابل    14
فلسفه تحليل رفتار متقابل     15
نظريه شخصيت برن    15
تحليل كنشي حالات نفساني     17
كودك مطيع و كودك طبيعي     17
كودك مطيع و سازگار با بخش هاي مثبت و منفي     18
كودك طبيعي با بخش هاي مثبت و منفي     19
والد مهربان و تغذيه كننده و والد كنترل كننده و مستبد يا سرزنشگر    19
والد كنترل كننده و مستبد با بخش هاي مثبت و منفي    19
والد مهربان و تغذيه كننده با بخش هاي مثبت و منفي    19
تشخيص حالات نفساني    20
تشخیص رفتاری     20
سرنخ هاي والد    20
سرنخ های بالغ     22
سرنخ هاي كودك    23
تشخيص رفتارهاي اجتماعي    24
تشخيص برمبناي شرح حال    24
تشخيص پديدار شناختي    24
روابط متقابل    25
روابط متقابل مكمل    27
اولين قانون ايجاد رابطه    28
رابطه متقابل متقاطع    28
دومين قانون ايجاد رابطه    29
نوازش ها    29
انواع نوازش    29
نوازش كلامي در مقابل غيركلامي    30
نوازش گرم و نرم(مثبت) در مقابل نوازش سرد و نيش دار(منفي)    30
نوزاش شرطي در مقابل غيرشرطي    30
راه هاي به دست آوردن نوازش    31
نوازش و تقويت رفتار    31
اقتصاد نوازش    32
نوازش خواستن    33
گروه درماني با رويكرد تحليل رفتار متقابل    45
رضايت زناشويي    47 
يافته هاي پژوهشي مرتبط با تحقيق    50

پيشنه پژوهش انجام شده در خارج    50

پيشينه پژوهش انجام شده در ايران    53 
جمع بندي    56
منابع