مدل های هوش هیجانی و چارچوب چهار وجهی استنتاجی هوش هیجانی

هوش هیجانی چنین تعریف نمود: مجموعه ای از توانایی ها، کفایت ها و مهارتهای غیر شناختی، که توانایی های فرد برای کسب موفقیت در مقابله با اقتضائات و فشارهای محیط تحت تأثیر قرار می دهد (نقل از امینی ها 1384، ص 19). شاید دقیقتر بتوان گفت بحث مربوط به هوش هیجانی از 2000 سال قبل شروع شد. زمانی که افلاطون نوشت تمام یادگیریها یک مبنای هیجانی دارند (فریمن ، 2003). از آن زمان دانشمندان و فیلسوفان روی این موضوع کار کرده اند تا اهمیت احساسات و هیجانات را اثبات یا رد کنند. گرچه در بخش عمده ای از این تاریخچه 2000ساله گاهی عقیده رایج این بود که احساسات، مزاحم تصمیم گیری و تمرکز ما می شوند، اما در سه دهه گذشته، تحقیقاتی نقطه مقابل این طرز فکر قرار گرفته اند، از جمله ابراهام مزلو   (1950) در مورد اینکه افراد چگونه قادر به تقویت نیروهای ذهنی و جسمی – روانی و هیجانی خود هستند مطالبی ارائه کرد.

 کار او جرقه ای بود به جنبش نیروهای بالقوه انسانی ، که از زمان رنسانس بزرگترین تجلیل از انسان گرایی محسوب می شود. در دهه هفتاد و هشتاد تحقیقات جدیدی انجام شد که به وسیله آنها هم هوش و هم هیجانات تعریف شدند (فرقدانی، 1383).
ریشه های قدیمی تر اصطلاح هوشی هیجانی را می توان در مفهوم هوش اجتماعی ثراندایک (1920) یافت که آن را به عنوان توانایی درک دیگران و رفتار عاقلانه در ارتباطات انسانی تعریف کرده است (به نقل از فت و هاو، 2003).ریشه های جدیدتر این سازه در کار گاردنر (1983) بخصوص در مفاهیم هوش میان فردی و بین فردی او قرار دارد (فت و هاو، 2003). وی در ابتدا هفت نوع هوش را مطرح نمود که عبارتند از هوش کلامی، موسیقی، منطقی، جنبشی، فضایی، بین فردی و میان فردی.

اصطلاح هوش هیجانی برای اولین بر توسط سالووی و مای (1990)، به عنوان شکلی از هوش اجتماعی به ثبت رسیده، این مدل یک رویکرد مبتدی بر هوش و توانایی مدار   است.
نظریه توانایی (تجدید نظر در 1997) هوش هیجانی را به چهار حوزه تقسیم می کند (سیاروچی و همکاران ترجمه نوری و نصیری، 1383).
1-    ادراک و ابراز عواطف که در برگیرنده ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران می باشد.
2-    توانایی کاربرد عواطف جهت تسهیل جریان تفکر که مشتمل بر برقراری ارتباط صحیح عواطف و احساسات دیگر و نیز کاربرد عواطف برای بهبود و افزایش تغییرات می-باشد.
3-    درک و فهم عواطف شامل تجزیه و تحلیل عواطف به اجزا مختلف، درک تغییر احتمالی از یک احساس به احساس دیگر و فهم احساسات پیچیده در موقعیت های اجتماعی می باشد.
4-    مدیریت عواطف که شامل توانایی اداره احساسات خود و دیگران می شود (سیاروچی و همکاران، ترجمه نوری و نصیری، 1383، ص 20).

مهمترین جزء تشکیل دهنده هوش هیجانی از نظر مایر و سالووی عبارت است: توانایی ارزیابی و بیان صحیح هیجانها، این قسمت شامل توانایی تشخیص هیجانها در خود فرد و معین نمودن احساس وی می باشد. این موضوع همچنین شامل توانایی اظهار و بیان احساسات فرد و معین نمودن معنی این احساسات است. (اکبر زاده 1383، ص 108).

فهرست مطالب
چکیده :    6
1-1-    تعریف واژهها و اصطلاحات مورد استفاده در پژوهش :    7
تعریف مفهومی هوش هیجانی 
تعریف عملياتي هوش هیجانی 
مبانی نظری و پیشینه تحقیق هوش هیجانی 
2-1- هوش:    10
2-2- هیجان:    11
2-3- تاریخچه هوش هیجانی :    12
2-4-تعاریف هوش هیجانی:    15
2-4-1-هوش هیجانی و هوش عمومی :    16
2-4-2- مدلهای هوش هیجانی :    19
2-4-3- چارچوب چهار وجهی استنتاجی هوش هیجانی    31
2-4-4- هوش هیجانی و شغل (محیط کاری) :    33
2-4-5- ضرورت توجه به رشد هوش هیجانی کارکنان :    35
2-4-6- هوش هیجانی و رهبری گروه:    36
2-4-7- اکتساب و بهبود هوش هیجانی :    37
2-6- پژوهشهای انجام شده در داخل و خارج کشور در رابطه با هوش هیجانی و تعارض سازمانی :    38
2-6-1- پژوهشهای داخلی:    38
2-6-1-1- پژوهشهای مربوط به هوش هیجانی و تعارض:    38
2-6-1-2- پژوهشهای مربوط به هوش هیجانی    42
2-6-1-3- پژوهشهای مربوط به تعارض:    44
2-6-2- پژوهشهای خارجی:    47
2-6-2-1- پژوهشهای مربوط به هوش هیجانی وتعارض:    48
2-6-2-2- پژوهشهای مربوط به هوش هیجانی:    50
2-6-2-3- پژوهشهای مربوط به تعارض:    52
2-7- جمع بندی و ارائه چارچوب نظری پژوهش:    52
فهرست منابع فارسي :    56
فهرست منابع انگليسي :    61