دانلود مقاله در مورد مختصري در احوال وآثار نظامي 117 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 121 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏سازمان مدیریت صنعتی
‏نمایندگی شرق
‏موضوع :
‏فهرست ‏مطالب
‏عنوان ‏ ‏صفحه
‏مختصري در احوال وآثار نظامي‏ ‏ ‏3
‏ زبان شعر و سبك سخن سرايي نظامي ‏ ‏6
‏اسكندر و سابقه تاريخي اسكندر نامه ها‏ ‏10
‏اسکندرنامه نظامی ‏ ‏17
‏سبك اسكندر نامه ‏ ‏22
‏علم بیان‏ ‏26
‏تصوير و تصوير گري (ايماژ) ‏ ‏30
‏تقسيم بندي صور خيال‏ ‏35
‏تشبيه‏ ‏36
‏مجاز‏ ‏45
‏کنایه‏ ‏46
‏تشخیص‏ ‏49
‏رنگ در كلام نظامي ‏ ‏95
‏منابع و مأخذ‏ ‏117
‏3
‏مختصري در احوال وآثار نظامي
‏داستان سراي بزرگ زبان فارسي ، نظامي گنجه اي ‏در قرن ششم و در شهر گنجه پاي به عرصه وجود گذاشت. نام او الياس، كنيه او ابومحمد و لقب او به گفته برخي نظام الدين و يا جمال الدين ذكر شده است. عوفي در لباب الالاب او را ‏‹‹‏ الحكيم الكامل نظامي الگنجه ‏››‏ ‏لباب الاالباب،محمد عوضي بخارايي، ج2،ص396)
‏ نوشته است. او خود را آيينه غيب مي نامد و داراي دم و ذكر مسيح مي داند.
‏ ‏در سحر س‏خ‏ن چنان تمامم‏ ‏كايينه غيب گشت نامم
‏ ‏شمشير زبانم از فصيحي ‏ ‏دارد دم معجزه مسيحي ‏ ‏(ليلي و مجنون نظامي گنجه اي بند 9 ،بيت 60)
‏
‏مولد شاعر را تمام تذكره نويسان گنجه دانسته اند و او خود نيز در اشعارش نسبت خود را به گنجه تصريح نموده است.
‏ ‏نظامي زگنجينه بگشاي گنج ‏ ‏گرفتاري گنجه تا چند چند ‏ ‏(اقبالنامه،ص24)
‏ ‏نظامي كه در گنجه شد شهر بند‏ ‏مباد از سلام تو نابهره مند‏ ‏(شرفنامه، ص25)
‏در مورد تاريخ ولادت و وفات او اختلاف نظر بسيار است، اما با استند به اشعار و آثار وي، ولادت او را سال 530 و تاريخ وفاتش را 614 ذكر كرده اند. نظامي در سن 84 سالگي و در شهر گنجه چشم از جهان فرو بسته و در همان مكان به خاك سپرده شده است .به گفته دكتر ذبيح الله صفا در تاريخ ادبيات در ايران، مدفن وي تا اواسط عهد قاجار باقي بوده و بعد از آن روي به ويراني نهاده است كه پس از مدتي بوسيله دولت محلي آذربايجان شوروي مرمت گرديده است.‏ ‏(ر.ك،تاريخ ادبيات در ايران دكتر ذبيح الله صفا،ج2،ص 801
‏آنچه نظامي را در تاريخ شعر و ادب فارسي ، شهره عام و خاص ساخته است، آ‏فريدن ‏خمسه و به تعبيري پنج گنج اوست. وي در نظم داستانهاي مختلف بر بسيارس از شاعران ايران و هندوستان كه از وي و پيروي نموده اند، برتري مسلم دارد و گوي سبقت را از همگان ربوده است. ‏‹‹‏نظامي گنجوي علاوه بر اينكه شاعري زبردست و تواناست، وطن پرستي نام آور نيز به شمار مي رود. اشعاري را كه پيرامون نام مقدس وطن (ايران) سروده، در آثار ارزنده و فنا ناپذيروي، همچون گوهرهاي درخشان است.‏ ‏(شاعران بزرگ ايران،عبدالرفيع حقيقت ،ص 235)
‏مثنوي اول او مخزن الاسرار نام دارد كه شامل 2260 بيت و در بحر سريع سروده شده و شاعر آنرا بنام فخرالدين بهرامشاه بن داود، پادشاه ارزنگان كه از متابعان قلبح ارسلان، پادشاه سلجوقي آسياي صغير بوده و سال 622 در گذشته است، ناميده، اين منظومه اندكي قبل از 40 سالگي نظامي در سال 570
‏4
‏سروده شده است . و از امهات مثنويهاي زبان فارسي و شامل بيست مقاله در موعظه و حكمت است .
‏مثنوي دوم وي، خسرو و شيرين نام دارد كه نظامي آنرا در سال 576 به پايان برده و شامل 6500 بيت در بحر مفرح مسدس متصور است و به اتابك شمس الدين محمد، جهان پهلوان بن ايلدگز تقديم شده است.
‏مثنوي سوم، منظومه ليلي و مجنون است كه نظامي آنرا در سال 584 در 4700 بيت و بنام شروانشاهد ابوالمظفر اختان بن منوچهر ساخته است.
‏مثنوي ديگر بهرامنامه يا هفت گنبد است كه شاعر در سال 593 بنام علاء الدين كرپ ارسلان، پادشاه مراغه در 5136 بيت ساخته و در خصوص داستان بهرام گور كه از قصه هاي معروف دوره ساساني است ، سروده شده است.
‏آخرين مثنوي از خمسه نظامي، اسكندرنامه است كه ا ز دو بخش شرفنامه و اقبالنامه تشكيل شده و در 10500 بيت و بنام اتابك اعظم نصره الدين ابوبكر بن محمد جهان پهلوان قلم خورده است. نظامي در نظم اين داستان قصه تقليد از فردوسي را داشت، اما با وجود همه استادي و توانائي ‏خويش، نتوانست با آن شاعر چيره دست برابري كند.
‏وي علاوه بر خمسه ، ديواني حدود 20 هزار بيت سروده است كه در حال حاضر، تنها مقداري از آن در دست مي باشد. نظامي در خانواده اي مرفه بدنيا آمده و از بررسي آثار و انديشه هاي او معلوم مي شود كه دوران نوجواني را به آموختن قرآنو علوم ديني سپري كرده و به دانش هاي عقلي و نقلي زمان خود دست يافته است. وي در علوم زمان خود مطالعه داشته و به بسياري از دانشهاي روز خود مسلط بوده و همين تسلط و وسعت معلومات وي سبب آن گرديده تا نام حكيم نظامي را بر وي نهند. ‏‹‹‏ باري نظامي تركيبي است از بنوغي عالي، شخصيتي معصوم، مايل به حكمت نظريو عملي و با معلومات فراوان و تفاهم اجتماعي با بيان قوي و تصاوير ‏ش‏عري بديع.‏››‏ ‏ ‏(تحليل آثار نظامي گنجوي، كامل احمد نژاد ،ص 14)
‏ اين داستان سراي پارسي گوي داراي خلق و خويي ويژه است كه او را از ديگر شاعران معاصرش و حتي شاعران ‏قبل و بعد از خودش ممتاز مي سازد او مردي گوشه گير و خلوت نشين است كه از نشست و برخاست با همگان پرهيز داشته و از حضور در مجلس وزيران و اميران سرباز مي زند. اما اين گوشه نشيني بدان معني نيست كه ديگران او را نمي پذيرند و خاطر او را گرامي نمي دارند، بلكه از آن جهت است كه روح و جانش پذيراي اين نوع زندگي نيست.
‏5
‏ ‏توانم در زهد بردوختن ‏ ‏به بزم آمدن مجلس افروختن
‏ ‏وليكن درخت من از گوشه رست‏ ‏زجا گر بجنبد وشد بيخ سست
‏ ‏چهله چهل گشت و خلوت هزار ‏ ‏به بزم آمدن دور باشد زكار ‏ ‏(شرفنامه ص 44)
‏‹‹‏ زبان شعر و سبك سخن سرايي نظامي ‏››‏
‏از مهمترين ويژگي در زبان و سبك شعر نظامي ، ابتكار و نوآوري وي مي باشد سرودن پنج مثنوي در پنج بحر مختلف باعث آن گرديد تا شاعران بزرگ از او تقليد نموده و به خمسه سرايي بپردازند. سبك شعر نظامي و معاصران او را حد فاصل دو سبك ‏خراساني و عراقي دانسته اند ‏‹‹‏ اگر تقسيم شعر فارسي را به سه سبك يا مكتب (خراساني،عراقي،هندي) بپذيريم، مي توان گفت كه مشخصات مكتب عراقي در شعر او بارزتر است.‏››‏ ‏ ‏(تحليل آثار نظامي گنجوي، كامل احمد نژاد ، ص 14)
‏نظامي از جمله شاعراني است كه در اشعار خود، زندگي عامه مردم را به تصوير كشيده و آيينه تمام نماي اخلاق و عادات مردم زمان خود شده است. شعر وي نشان دهنده طبقات مختلف اجتماع است و آميخته اي است از خوبي و بدي، زشتي و زيبايي. او در خلق تصاوير خود سعي نموده است با بياني ساده و عادي و قابل فهم براي عموم به ذكر حوادث و عادات اجتماعي و نيز كاستي ها و نازيباييهاي رايج عصر خود بپرازد.
‏در طبقه بندي شاعران مي توان به دو گروه اشاره نمود: الف) پيروان اصالت هنر 2) پيروان اصالت انديشه گروه نخست براي بيان حرف دل خود به صورتي جدي كوشيده اند ، هر پيامي را در پرده شكلهاي خيالي بپوشانند و حتي الامكان شكل و رنگ تازه اي به نقش خود بدهند و در اين ابداع و حتي آ‏فرينش‏، نظري عميق و سنجيده به موازين منطقي بيان قرآن داشته اند. از سرآمدن اين گروه مي توان امثال انوري، نظامي گنجه اي ،خاقاني، حافظ و صائب را نام برد و گروه ديگر يعني پيروان اصالت انديشه در قيد و بند جدي مسائل نبوده اند و بيان ‏انديشه براي ايشان ‏برتر ازشكل خيالي و در مرحله نخستين اهميت بوده است. باالطبع اكثر ايشان از ابواب بيان آگاه بوده اند از ايشان هستند امثال مولانا، فردوسي،سعدي و …‏ ‏ ‏(ر.ك. فن بيان در آفرينش خيال، بهروز ثروتيان، ص 43 ‏–‏ 42)
‏پيروان اصالت هنر مي كوشند تا هر كلمه و كلامي و حادثه اي را در جامعه هنر عرضه دارند و نظامي گنجه اي در هر پنج گنج مي كوشد تا به زبان هنر سخن بگويد.از وي به عنوان يكي از پيشروان اصالت هنر ياد شده و نظامي سخن خود را عراقي مي خواند و از سحر سخن خويش آگاه است. او توانسته است با تصوير سازي هاي بي نظير و با در هم آميختن عرفان و حكمت و شرع، 5 منظومه جاوداني از خود بر جاي گذارد. شعر نظامي و خاقاني را از لحاظ بكارگيري تركيبات نو و بديع و لغات عربي فراوان و نيز افكار بسيار دقيق و باريك و اصرار در آوردن مضامين جديد و نو در يك طراز دانسته اند.