تحقیق تفسیر سوره فجر ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 15 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏تفسير سوره مباركه فجر
‏(‏اين سوره در مكه نازل شده و داراي 30 آيه مي باشد‏)
‏والفجر1 و ليال عشر2 والشفع والوتر3 والليل إذا ‏يسر4 هل في ذلك قسم لذي حجر5 ألم تركيف فعل ربك بعاد6 إرم ذات العماد7 التي لم يخلق ‏مثلها في البلاد8 و ثمودالذين جابوا الصخر بالواد9 و فرعون ذي الاوتاد10 الذين طغوا ‏في البلاد11 فأكثروا فيها الفساد12 فصب عليهم ربك سوط عذاب13 إن ربك لباالمرصاد14 ‏فأما الإنسان اذا ما ابتلاه ربه فأكرمه و نعمه فيقول ربي أكرمن15 و أما إذا ما ‏ابتلاه فقدر عليه رزقه فيقول ربي أهانن16 كلا بل لا تكرمون اليتيم17 و لا تحاضون ‏علي طعام المسكين18 و تأكلون التراث أكلا ‏ ‏لما19 و تحبون المال حبا جما20 كلا إذا ‏دكت الأرض دكا دكا21 و جاء ربك و الملك صفا صفا22 و جايء يومئذ بجهنم يومئذ ‏يتذكرالإنسان و أني له الذكري23 يقول يا ليتني قدمت لحياتي24 فيومئذ لا يعذب عذابه ‏أحد25 و لا يوثق و ثاقه أحد26 يا أيتها النفس المطمئنة27 إرجعي إلي ربك راضيه ‏مرضية28 فادخلي في عبادي29 و ادخلي جنتي30.
‏محتواي سوره مباركه فجر:
‏اين سوره همانند بسياري ديگر از سوره هايي كه در مكه نازل شده ، داراي آياتي ‏كوتاه، تكان دهنده، پرطنين و توأم با انذارهاي فراوان است.
‏در بخش اول اين سوره به سوگندهاي متعددي كه در نوع خود بي سابقه است برخورد مي ‏كنيم كه خود مقدمه اي براي تهديد جباران به عذاب الهي است .
2
‏در بخش بعدي اين سوره به شماري از اقوام طغيانگر پيشين مانند قوم عاد و ثمود و ‏فرعون و انتقام شديد خداوند از آنان اشاره شده است، تا قدرت هاي جبار متذكر شوند.
‏در سومين بخش اين سوره ، به تناسب آيات پيشين به امتحان و آزمايش انسان به صورت ‏مختصر اشاره كرده و كوتاهي او در اعمال خير را به باد انتقاد مي گيرد.
‏در آخرين بخش اين سوره مسأله معاد و سرنوشت مجرمان و كافران، و همچنين پاداش ‏عظيم مؤمناني كه صاحب نقوس مطمئنه هستند، مورد بررسي قرار مي گيرد .
‏تفسير
‏سوگند به چهارده معصوم:
‏در آغاز اين سوره به پنج سوگند بيدارگر اشاره شده، نخست مي فرمايد:
‏والفجر: ‏قسم به فجر و شكافتن پرده سياه شب.
” ‏فجر” در اصل به معناي شكافتن وسيع است. و از آنجا كه نور صبح، تاريكي شب را مي ‏شكافد از آن تعبير به” فجر” شده است، و مي دانيم فجر بر دو گونه است: ” كاذب” و ” ‏صادق”:
‏فجر كاذب:
‏همان سپيدي طولاني است كه در آسمان ظهر مي شود و آن را تشبيه به دم روباه مي ‏كنند كه نقطه باريك آن در طرف افق است و قاعده مخروط آن در وسط آسمان.
‏فجر صادق:
‏از همان ابتدا در افق گسترش پيدا مي كند، نورانيت و شفافيت خاصي دارد، مانند  ‏نهري آب زلال، افق مشرق را فرا مي گيرد و بعد در تمام آسمان گسترده مي شود. فجر ‏صادق اعلام پايان شب و آغاز روز است، در اين موقع روزه داران بايد امساك كنند و وقت ‏نماز صبح وارد مي شود.
3
‏وليال عشر: ‏و قسم به شبهاي ده گانه.
‏والشفع والوتر: ‏و قسم به زوج و فرد.
‏والليل إذا يسر: ‏و قسم به شب هنگامي كه به سوي صبحگاهان و روشنايي روز ‏پيش مي رود.
“‏يسر” ‏از ريشه “سري” به معناي راه رفتن در شب است. چه تعبير جالبي، كه ‏راه رفتن را به خود شب نسبت داده است.
‏سوگند به اين امور پنج گانه، دليل بر اهميت فوق العاده آنها است، چرا كه هميشه ‏سوگند به امور مهم ياد مي شود.
‏در تفسير اين آيه مفسران ، نظرات بسيار زيادي داده اند و هر كدام احتمالاتي را ‏در تفسير اين آيات ذكر كرده اند. اما آنچه به ظاهر صحيح تر مي نمايد و وجه تأويل و ‏مصداقي آيه را ذكر مي كند اينست كه:
‏در اين سوره، ائمه عليهم السلام را از آخر به اول ذكر كرده است:
‏والفجر: ‏اشاره به وقت ظهور امام زمان عليه السلام دارد. كه روشنايي حكومت ‏و عدالت ايشان جهانگير خواهد بود.
‏و ليال عشر:‏اشاره به دوران ده معصوم قبل از حضرت مهدي عليهم السلام، يعني ‏از امام حسن مجتبي عليه السلام تا امام حسن عسكري عليه السلام دارد.
‏ليل در مقابل فجر آمده ( ليل= تاريكي محض، فجر= روشني محض) و چون در دوران اين ‏ده بزرگوار حكومت در دست ايشان نبوده از آن تعبير به ” ليل” شده است.
‏والشفع و الوتر:
‏الشفع: ‏اشاره به حضرت علي عليه السلام و حضرت زهرا سلام الله عليها دارد.
‏الوتر:‏اشاره به پيامبر(ص) دارد.
4
‏نكته قابل توجه اين آيه اينست كه در دوران اين سه بزرگوار نه فجر كامل بود و نه ‏ليل كامل. چرا كه پيامبر(ص) تنها در ده سال پاياني رسالتشان موفق به تشكيل حكومت ‏شدند و نه در آغاز بعثت ؛ حضرت علي عليه السلام هم مدتي (25 سال) خانه نشين بودند ‏سپس در دوره اندكي، حكومت را در اختيار گرفتند.
‏لذا در اين آيه ذكري از ” فجر” يا ” ليل” نشده است.
‏در آيه بعد قسم ياد مي كند به:
‏والليل إذا يسر: ‏كه اشاره به عصر غيبت امام زمان عليه السلام دارد. قطعاً ‏شبي كه به سوي روشنايي در حركت است، دوران غيبت حضرت مهدي عليه السلام است كه بسوي ‏فجر و ظهور ايشان در حركت است(1). عج الله تعالي في فرجه الشريف.
‏بنابراين خداوند در چند آيه نخست اين سوره به وجود مبارك چهارده معصوم عليه ‏السلام قسم ياد كرده است و مسلماً اين سوگند ها مخاطب آيه را به هوش مي دارد تا با ‏تامل بيشتري به كلام خدا بنگرد. لذا بعد از ذكر اين قسمهاي بيدارگر مي فرمايد:
‏هل في ذلك قسم لذي حجر:‏آيا در آنچه گفته شد سوگند مهمي براي صاحبان عقل و ‏خرد وجود ندارد؟!
” ‏حجر” ‏در اصل به معناي” منع” مي باشد و در اينجا به معني عقل است. زيرا” ‏عقل” نيز انسان را از كارهاي ناروا منع مي كند.
‏پروردگارت در كمين ظالمان است:
‏به دنبال آيات گذشته كه متضمن سوگندهايي پرمعنا بود، آيات مورد بحث با اشاره به ‏چند قوم نيرومند از اقوام گذشته كه هر كدام ، قدرتي عظيم محسوب مي شده ، اما بر ‏مركب غرور سوار شده و راه طغيان و كفر را پيش گرفتند ، سرنوشت دردناك آنها را روشن ‏مي سازد تا ديگران از خواب غفلت بيدار شوند. نخست مي فرمايد: