اكولوژي گندم 27 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 37 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏اكولوژي گندم ‏ ‏ .‏
‏فصل اول‏
‏كليات گندم
‏1-1- ‏مقدمه‏:
‏گندم به ‏ع‏نوان يكي از اصلي‏‌‏ترين مواد غذايي بشر و مهمترين محصول زراعي و ماده غذاي‏ي در اكثر كشوره‏ا‏،‏ از جايگاه ويژه‏‌‏اي برخوردار است. با توجه به رشد روز‏افزون جمعيت و‏ ‏افزايش قيمت اين كالا در بازار ‏بين‏‌‏المللي‏ ا‏هميت دستيابي ب‏ه خود
‏اكولوژي گندم ‏ ‏ .‏
‏ كفايي با اين محصول استراتژيك، ر‏وز به روز افزايش بيشتري پيدا مي‏‌‏كند‏.‏ ‏در گزارش ساليانه‏ انتشارات سازمان خواربار جهاني‏(FAO‏)‏،‏ اظهار شده كه عملكرد گندم در واحد سطح، در كشور ايران از متوس‏ط توليد جهاني به مقدار 570 كيلو‏گرم در سال 1990 پايين‏‌‏تر بوده است‏.‏ در بين مواردي كه كارشنا‏س‏ان‏،‏ اين سازمان ‏ب‏ه ‏عنوان دلايل پايين بودن عملكرد اين محصول در كشور ايران ارائه داده‏‌‏اند، ناكافي بودن ميزان دانش فني ‏كشاورزان بطور بارزي استنباط‏ ‏مي‏‌‏شود. در راستاي ايجاد تحول در روند توليد گندم در كشور ايران‏،‏ طرح‏ ‏محوري گندم به عنوان يكي از جامع‏‌‏ترين و مهم‏ترين طرح‏‌‏هاي وزارت كشاورزي ‏به منظور افزايش توليد گندم در سال 1368 به اجرا در آمد. آنچه در دهه گذشته مورد توجه قرار ‏گرفته است، زير سؤال رفتن برنامه‏‌‏هاي توسعه‏‌‏اي است كه تنها هدف آنها ‏افزايش توليد مي‏‌‏باشد‏(6)‏.
‏آمار نشان مي‏‌‏دهد كه ايران نزديك به 20 ميليون هكتار زمين قابل كشت دارد‏؛‏ از اين مقدار،‏ ‏ساليانه‏ حدود 10 هكتار‏ ‏به‏ ‏‌‏صورت آيش گذارده مي‏‌‏شود ‏و 5/8 تا 9‏ ميليون‏ هكتار‏ آن زير كشت محصولات كشاورزي مختلف مي‏‌‏رود، كه حدود 3/2 ‏آن به كشت گندم اختصاص مي‏‌‏يابد و سطحي معادل 6/5 ميليون هكتار را مي‏‌‏پوشاند. از اين مقدار 6/1 ميليون هكتار به گندم آبي و 4 ميليون به گندم ديم تعلق دارد(4)‏.
‏2-1- ‏اهميت اقتصادي گندم:
‏گندم معمولي (T.aestivum L.em.Tell‏) در محدوده وسيعي ‏از شرايط آب و هوائي جهان رشد مي‏‌‏كند و در حقيقت اين‏ ‏گياه سازگار‏‌‏ترين گونه‏‌‏هاي غلات است. ‏زمين‏‌‏هاي زيادي در سر‏‌‏تا‏‌‏سر‏ ‏جهان در مقايسه با ساير ‏گياهان زراعي، به كشت آن اختصاص داده شده است‏، زيرا گندم غذاي اصلي انسان است كه به طور مستقيم مورد مصرف قرار مي‏‌‏گيرد. ‏به‏ اين ترتيب سطح كشت و توليد جهاني آن از ساير محصولات بيشتر است. ‏گندم منبع اصلي كربو‏هيدرات غذاي انسان را تشكيل داده و از لحاظ تهيه نان و ارزش نانوايي، آرد هيچ‏‌‏يك از غلات ب‏ه ‏پاي آرد گندم نمي‏‌‏رسد. به خاطر داشتن بافت همبندي گلوتن ‏گندم، خاصيت نانوايي آن داراي ارزش بسيار بالايي است. كيفيت گلوتن گندم بستگي به ژنوتيپ گندم‏‌‏ها دارد و همين صفت ‏ا‏ست كه آرد گندم را ممتاز مي‏‌‏نمايد. بر خلاف هر غله ديگري، گلوتن گندم ‏قادر است ور آم‏دن خمير را از طريق تشكيل سلول
‏اكولوژي گندم ‏ ‏ .‏
‏‌‏هاي كوچك ‏گاز و نگهداشتن گازكربنيك تشكيل شده در اثر تخمير، به انجام برساند. در ‏هر‏حال مصرف نان‏‌‏هايي كه خميرشان تخمير حاصل مي‏‌‏كنند و يا آنهايي كه نمي‏‌‏كنند از قرن‏‌‏ها پيش و شايد هم در دوران قبل از ‏تاريخ ‏ثبت شده و مورد استفاده قرار مي‏‌‏گرفته است.‏ ‏هر چند گندم از نظر ‏بعضي از اسيد‏‌‏هاي آمينه بخصوص لايسين فقير است‏،‏ ولي‏ ‏جزء بهترين غذاها به شمار مي‏‌‏رود‏.‏ ‏نشاسته گندم به سادگي هضم مي‏‌‏شود‏،‏ زيرا داراي مقدار زيادي پروتئين مي‏‌‏باشد. دانه ‏گندم حاوي بسياري مواد معدني، ويتامين‏‌‏ها و چربي‏‌‏ها است‏(9)‏.
‏در ايران مانند بسياري از كشورهاي جهان، نان حاصله از گندم مهمترين ماده غذائي روزانه مردم را تشكيل مي‏‌‏دهد ‏و نقش عمده‏‌‏اي در تأمين انرژي و پروتئين مورد نياز بدن به ع‏هده دارد. نان گندم يكي از ضروري‏‌‏ترين مواد غذائي و قوت اصلي اكثريت عظيمي از مردم ‏كشورمان را تشكيل مي‏‌‏دهد. بر طبق آمار مختلف ‏متوسط سهم مصرف نان ‏در كل انرژي مورد احتياج حدود 40 درصد مي‏‌‏باشد. به دليل محتواي بسيار زياد دانه از مواد پروتئيني و هيدرات كربن و نيز نسبت ميان آنها كه براي انسان‏ ‏بسيار عالي و مفيد مي‏‌‏باشد،‏ امكان نگه‏داري دانه به مدت طولاني و حمل آنها به مسافت‏‌‏هاي خيلي زياد بدون اينكه تغييراتي در آنها بوجود بيايد‏،‏ ميسر است و همچنين امكان كشت ‏موفق آن در شرايط آب و‏ ‏هواي كاملا متفاوت (سرد و معتدل، خشك و گرم‏ و‏.‏..) و تا ارتفاعات خيلي بالا در ‏پرو‏ ‏تا ارتفاعات 400 متري كشت مي‏‌‏گردد(9)‏.
‏در كل وجود آب و دماي مناسب، در تمام مناطق دو عامل تعيين كننده در ميزان كشت گندم است. در مناطق مرطوب و گرم با علت شيو‏‌‏ع بيماري مخصوصا زنگ گندم، زراعت اين ‏محصول‏ چندان رواج ندارد. كش‏ور‏هاي آسيايي، ‏26 درصد سطح زير كشت گندم ‏(90 ميليون هكتار‏) را به خود اختصاص داده‏‌‏اند؛ تقريبا يك‏‌‏سوم و به سخني دقيقتر‏، 31 در‏‌‏صد محصول دنيا از اين منطقه بدست مي‏‌‏آيد. در آسيا اين محصول هم ‏در مناطق معتدله (مانند چين) و هم در مناطق گرم (مانند ‏هندوستان، پاكستان، افغانستان‏ ‏سوريه و تركيه) زراعت مي‏‌‏شود. در برخي از كشورهاي مذكور در سال‏‌‏هاي اخير محصول گندم به طور اساسي اضافه شده است. دليل اين كار استفاده از‏ واريت‏ه‏‌‏ها يا ارقام پر محصول و اتخاذ روش‏‌‏هاي كشت جديد بوده است(4)‏.‏
‏اكولوژي گندم ‏ ‏ .‏
‏3-1- مشخصات گياه‏‌‏شناسي گندم‏:
‏گندم گياهي است يك‏‌‏ساله، تك لپه و از خانواده گندميان gramineae‏ و از جنس تريتيكم triticum‏ ‏كه داراي گونه‏‌‏هاي بسيار زياد وحشي و اهلي است. ‏نمونه‏‌‏هاي وحشي آن غالبا به صورت علف هرز خود‏‌‏نمايي كرده و مزا‏ح‏م كشت و كار مي‏‌‏گردند.‏ ‏گندم مانند هر گياه ديگري داراي ريشه، ساقه، برگ، گل و دانه مي‏‌‏باشد كه ذيلا‏ً‏ به شرح هر‏‌‏يك از آنها پرداخته مي‏‌‏شود:
‏1-3-1- ‏ريشه گندم:
‏هنگام جوانه‏‌‏زدن گندم، اولين اندامي كه‏ پوست دانه را مي‏‌‏شكافد و از آن خارج مي‏‌‏شود ‏ريشه‏‌‏چه مي‏‌‏باشد. از اين پس رشد گياهچه ‏كه در زير خاك و در تاريكي انجام مي‏‌‏پذيرد شامل رشد طولي سريع ساقه ‏همراه با تغير حالت‏‌‏هاي ويژه آن مي‏‌‏باشد ‏تا اينكه ساقه‏‌‏چه گياه جوان بتواند در خاك پيشروي كرده و از موانع موجود بر سر راه بگذرد و هر‏‌‏چه زود تر سر از خاك بيرون آورد‏. يكي از بارزترين تغيير حالت‏‌‏هاي ساقه ‏آن است كه مريستم انتهائي ساقه به وسيله برگ غلاف مانندي به نام كلئوپتيل coleopotile‏ پوشيده مي‏‌‏شود. وقتي گياه‏چه سراز خاك بيرون آورد و اولين برگ گندم كه نشاني از يك لپه‏‌‏اي بودن آن است ظا‏هر شد، عمل كلروفيلي آغاز مي‏‌‏شود، از محل اولين گره نزديك خاك گياه‏‌‏چه، ريشه‏‌‏هاي اصلي گندم بيرون مي‏‌‏آيند. اين ريشه‏‌‏ها كه از نظر شكل به ريشه‏‌‏هاي اوليه شباهت دارند به ريشه‏‌‏هاي ثانويه موسومند. اين ريشه‏‌‏ها نسبتا از لحاظ قطر و طول همسان و مشابه مي‏‌‏باشند و در بين آنها راست ريشه مشاهده نمي‏‌‏شود(ريشه افشان)‏. ‏عمده ريشه‏‌‏هاي گندم ‏در زراعت آبي در‏ ‏عمق 25-20 سانتيمتر و در زراعت ديم در عمق 15-10 سانتيمتر قراردارند (به علت عمق كم خاك زراعي و عدم توسعه ريشه‏‌‏ها)‏(1)‏.